Vancomycin-MIP 500 mg, Proszek do Sporządzania Roztworu do Infuzji oraz Roztworu Doustnego 5 Ampułek

Co to jest lek Vancomycin-MIP i w jakim celu się go stosuje

Wankomycyna jest antybiotykiem należącym do klasy antybiotyków glikopeptydowych. Działanie wankomycyny polega na zabijaniu pewnych bakterii powodujących infekcje (zakażenia). Wankomycyna w postaci proszku służy do sporządzania roztworu do infuzji lub roztworu doustnego.

Wskazania do stosowania
Stosowanie dożylne
Wankomycyna stosowana jest we wszystkich grupach wiekowych w postaci infuzji (kroplówki) w leczeniu następujących ciężkich zakażeń:
- zakażenia skóry tkanki podskórnej;
- zakażenia kości i stawów;
- zakażenia płuc określanego jako zapalenie płuc;
- zakażenia wewnętrznej błony wyścielającej serce (zapalenie wsierdzia);
- zakażenia krwi związane z wyżej wymienionymi zakażeniami.
Stosowanie doustne
Wankomycyna może być podawana doustnie u dorosłych i dzieci w leczeniu zakażenia błony śluzowej jelita cienkiego i grubego związanego z uszkodzeniem błony śluzowej (rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego), spowodowanego przez bakterie Clostridium difficile. 

Informacje ważne przed zastosowaniem leku Vancomycin-MIP

Kiedy nie stosować leku Vancomycin-MIP
- jeśli pacjent ma uczulenie na wankomycynę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku.

Ostrzeżenia i środki ostrożności
Przed rozpoczęciem stosowania leku Vancomycin-MIP należy omówić to z lekarzem, farmaceutą szpitalnym lub pielęgniarką jeżeli:

• u pacjenta wystąpiła uprzednio reakcja alergiczna na teikoplaninę, ponieważ może to oznaczać, że pacjent jest też uczulony na wankomycynę.
• pacjent ma zaburzenia słuchu, zwłaszcza jeśli jest w podeszłym wieku (koniecznie może być badanie słuchu podczas leczenia).
• pacjent ma zaburzenia czynności nerek (konieczne będzie przeprowadzanie badań krwi oraz czynności wątroby i nerek podczas leczenia).
• pacjent otrzymuje wankomycynę w infuzji w celu leczenia biegunki związanej z zakażeniem bakteriami Clostridium difficile, zamiast podawania doustnego.

Podczas leczenia lekiem Vancomycin-MIP należy omówić to z lekarzem farmaceutą szpitalnym lub pielęgniarką, jeżeli:

• pacjent otrzymuje leczenie wankomycyną przez długi czas (konieczne może być przeprowadzanie badań krwi oraz czynności wątroby i nerek podczas leczenia).
• u pacjenta podczas leczenia wystąpi jakakolwiek reakcja skórna.
• u pacjenta wystąpi ciężka lub długotrwała biegunka podczas lub po zakończeniu leczenia wankomycyną; w takiej sytuacji należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. Może to być objaw zapalenia jelita (rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego), które może wystąpić podczas leczenia antybiotykami.

Dzieci
Wankomycyna będzie stosowana ze szczególną ostrożnością u wcześniaków i młodszych niemowląt, ponieważ ich nerki nie są w pełni rozwinięte, co może doprowadzić do gromadzenia wankomycyny we krwi. W tej grupie wiekowej konieczne może być wykonanie badań krwi w celu kontrolowania stężenia wankomycyny we krwi.
Jednoczesne podawanie wankomycyny i środków znieczulających u dzieci wiąże się z występowaniem zaczerwienienia skóry (rumienia) i reakcji alergicznych. Ponadto jednoczesne stosowanie z innymi lekami, takimi jak antybiotyki aminoglikozydowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ, np. ibuprofen) lub amfoterycyna B (lek stosowany w zakażeniach grzybiczych) może zwiększać ryzyko uszkodzenia nerek, w związku z czym konieczne może być częstsze wykonywanie badań krwi i czynności nerek.

Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Wankomycyna może powodować reakcje alergiczne, jednakże ciężkie reakcje alergiczne (reakcje anafilaktyczne) są rzadkie. Jeśli u pacjenta wystąpi nagle świszczący oddech, trudności z oddychaniem, zaczerwienienie górnej części ciała, wysypka lub swędzenie, należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego.

Wchłanianie wankomycyny z przewodu pokarmowego jest zaniedbywalne. Jednakże jeśli pacjent ma stan zapalny przewodu pokarmowego, a zwłaszcza jeśli ma także zaburzenia czynności nerek, mogą występować działania niepożądane takie same, jak występujące po podawaniu wankomycyny w infuzji (kroplówce).
Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u maksymalnie 1 na 10 pacjentów)
- Spadek ciśnienia krwi,
- Duszność, świszczący oddech (wysoki dźwięk spowodowany przeszkodą na drodze przepływu powietrza w górnych drogach oddechowych),
- Wysypka i stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej, swędzenie, swędząca wysypka, pokrzywka,
- Zaburzenia czynności nerek, wykrywalne zwykle w badaniach krwi,
- Zaczerwienienie górnej części ciała i twarzy, zapalenie żyły.
Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u maksymalnie 1 na 100 pacjentów)
- Przejściowa lub trwała utrata słuchu
Rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u maksymalnie 1 na 1000 pacjentów)
- Zmniejszenie liczby białych krwinek, czerwonych krwinek i płytek krwi (krwinek odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi),
- Wzrost liczby pewnych białych krwinek we krwi,
- Zaburzenia równowagi, dzwonienie w uszach, zawroty głowy,
- Zapalenie naczyń krwionośnych,
- Nudności (mdłości)
- Zapalenie nerek i niewydolność nerek,
- Ból mięśni klatki piersiowej i pleców,
- Gorączka, dreszcze.
Bardzo rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u maksymalnie 1 na 10 000 pacjentów)
- Nagłe wystąpienie ciężkiej skórnej reakcji alergicznej, obejmującej łuszczenie się skóry lub powstawanie pęcherzy na skórze; może temu towarzyszyć wysoka gorączka i bóle stawów,
- Zatrzymanie serca,
- Zapalenie jelita powodującego ból brzucha i biegunkę, która może zawierać krew.
Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)
- Wymioty, biegunka,
- Splątanie, senność, brak energii, obrzęki, zatrzymanie płynów, zmniejszenie produkcji moczu,
- Wysypka z obrzękiem i bólem obszaru za uszami, szyi, pachwin, pod brodą i pod pachami (obrzęk węzłów chłonnych), nieprawidłowe wyniki badań krwi i czynności wątroby,
- Wysypka z pęcherzami i gorączką. 

Lek Vancomycin-MIP a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
Poniższe leki mogą reagować z wankomycyną, jeżeli są stosowane jednocześnie:
- leki nefrotoksyczne (uszkadzające nerki) i ototoksyczne (uszkadzające słuch) - mogą nasilać wzajemnie swoje działania niepożądane; szczególna ostrożność konieczna jest podczas stosowania aminoglikozydów jednocześnie z wankomycyną lub bezpośrednio po niej;
- leki znieczulające - mogą zwiększać ryzyko spadku ciśnienia, zaczerwienienia skóry, rumienia, pokrzywki i świądu (patrz punkt "Możliwe działania niepożądane");
- leki zmniejszające napięcie mięśni - wankomycyna może wzmacniać i wydłużać działania leków stosowanych podczas operacji w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego np. sukcynylcholiny (blokada przewodnictwa nerwowo-mięśniowego).

Stosowanie leku u pacjentów w podeszłym wieku
Następujący wraz z wiekiem naturalny spadek sprawności przesączania kłębuszkowego może prowadzić do zwiększenia stężenia wankomycyny w osoczu, jeśli dawka nie jest właściwie dostosowana (patrz „Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek ”).

Ciąża i karmienie piersią

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Brak wystarczających obserwacji na temat stosowania wankomycyny w okresie ciąży i karmienia piersią u ludzi. Wankomycynę można podawać kobietom ciężarnym jedynie wówczas, gdy korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Badania na zwierzętach nie wykazały wpływu leku na występowanie wad rozwojowych.

Wankomycyna przenika do mleka matki i dlatego w okresie stosowania leku należy przerwać karmienie piersią, w przeciwnym wypadku u dziecka karmionego piersią mogą wystąpić objawy niepożądane.

Jak stosować lek Vancomycin-MIP

Pacjent będzie otrzymywać lek Vancomycin-MIP podawany przez personel medyczny podczas pobytu w szpitalu. Lekarz zdecyduje jaką dawkę leku pacjent powinien otrzymywać każdego dnia i jak długo powinno trwać leczenie.  

Stosowanie doustne

Dorosłym z zapaleniem jelita cienkiego i okrężnicy podaje się zazwyczaj 500 mg do 2 g wankomycyny na dobę w 3-4 dawkach podzielonych. Dzieciom podaje się 40 mg/kg mc. na dobę w 3 lub 4 dawkach podzielonych. Maksymalna dawka dobowa wankomycyny wynosi 2 g.

Sposób podawania doustnego

Ze sporządzonego roztworu można pobierać dawki pojedyncze (np. 2,5 ml = 125 mg wankomycyny) i w niewielkim rozcieńczeniu podawać pacjentowi do wypicia lub wprowadzić przez sondę żołądkową. Do takiego roztworu można dodać środek poprawiający smak, np. powszechnie stosowane syropy.

Stosowanie dożylne

Dorośli

Zalecana dawka wynosi 500 mg podawane dożylnie co 6 godzin lub 1 g co 12 godzin.

Dzieci

Zalecana dawka dobowa wynosi 40 mg/kg mc. i podaje się ją w 4 dawkach podzielonych, tzn. 10 mg/kg mc. co 6 godzin.

U niemowląt i noworodków zalecana dawka początkowa wynosi 15 mg/kg mc., a dawka podtrzymująca 10 mg/kg mc., podawana dożylnie co 12 godzin u noworodków w pierwszym tygodniu życia lub co 8 godzin u noworodków od 2. do 4. tygodnia życia. Każdą dawkę należy podawać w infuzji trwającej co najmniej 60 min. Zalecane jest kontrolowanie stężenia leku w osoczu; po 1 godzinie od zakończenia infuzji powinno ono mieścić się pomiędzy 30 i 40 mg/ml. Minimalne stężenie leku bezpośrednio przed podaniem następnej dawki powinno wynosić od 5 do 10 mg/l.

Pacjenci w podeszłym wieku

Następujący wraz z wiekiem naturalny spadek sprawności przesączania kłębuszkowego może prowadzić do zwiększenia stężenia wankomycyny w osoczu, jeśli dawka nie jest właściwie dostosowana (patrz „Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek").

Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek

U pacjentów z niewydolnością nerek dawkę należy dostosować do sprawności wydzielania moczu. Pomocne może tu być określenie stężenia wankomycyny w osoczu, zwłaszcza u ciężko chorych pacjentów ze zmieniającą się wydolnością nerek.

Dla większości pacjentów z niewydolnością nerek można wykorzystać poniższą tabelę. Klirens kreatyniny można określić dokładnie lub oznaczyć w przybliżeniu. Dawka początkowa zawsze powinna wynosić co najmniej 15 mg/kg mc.

Tabela dawkowania wankomycyny u dorosłych z niewydolnością nerek

[wg Moellering i inni, Ann. Intern. Med. (1981); 94:343)]

Tabela nie nadaje się do oceny dawkowania u pacjentów z anurią (gdy nerki praktycznie nie funkcjonują). W celu uzyskania terapeutycznego stężenia leku w osoczu pacjentom tym należy podawać dawkę 15 mg/kg mc. Dawka podtrzymująca wynosi 1,9 mg/kg mc./dobę. U pacjentów dorosłych z ciężką niewydolnością nerek zamiast stosować lek codziennie, wygodniej jest podawać dawkę podtrzymującą od 250 mg do 1 g co kilka dni.

Dawkowanie u pacjentów poddawanych hemodializie
U pacjentów z bezmoczem dawkowanie jest następujące: dawka początkowa 1 g, dawka podtrzymująca 1 g co 7-10 dni.

Jeśli podczas hemodializy stosowane są membrany polisulfonowe („high flux dialysis"), okres półtrwania wankomycyny ulega skróceniu. U pacjentów regularnie poddawanych hemodializie konieczne może być dodatkowo podanie dawki podtrzymującej w zależności od stężenia leku oznaczonego w osoczu.

Jeśli znane jest tylko stężenie kreatyniny w osoczu, można na podstawie poniższego wzoru wyliczyć przybliżoną wartość klirensu kreatyniny.

Dla mężczyzn:

masa ciała [kg] * (140 minus wiek)

Clcr =..............................................................

72 * stężenie kreatyniny w osoczu [mg/100 ml]

lub:

masa ciała [kg] * (140 minus wiek)

Clcr =..............................................................

0,814 * stężenie kreatyniny w osoczu [pmol/l]

Dla kobiet:

Cl_cr dla kobiet = 0,85 * Cl_cr dla mężczyzn

Powyższa zasada ma zastosowanie tylko wówczas, gdy poziom kreatyniny w osoczu odpowiada stanowi stabilnego funkcjonowania nerek. Dla niżej wymienionych grup pacjentów wyliczona w przybliżeniu wartość zazwyczaj jest wyższa niż rzeczywisty wskaźnik klirensu kreatyniny. U pacjentów ze zmniejszającą się wydolnością nerek (np. w przypadku wstrząsu, ciężkiej niewydolności serca lub skąpomoczu), u pacjentów z nadwagą lub z chorobami wątroby, obrzękiem lub wodobrzuszem, u pacjentów osłabionych, niedożywionych lub unieruchomionych, jeśli to tylko możliwe, wskaźnik klirensu kreatyniny należy określać w sposób bezpośredni.

Sposób podawania dożylnego

Sposób sporządzania roztworu do podawania dożylnego, patrz punkt 6.7. Pozajelitowo wankomycynę podaje się jedynie w powolnej infuzji dożylnej (nie szybciej niż 10 mg/min), również dawki mniej sze niż 600 mg należy podawać przez co najmniej 60 minut. Pacjentom, u których konieczne jest ograniczenie podawania płynów, można podać również roztwór 500 mg/50 ml lub 1 g/100 ml. Przy tym wyższym stężeniu zwiększyć się może ryzyko wystąpienia objawów miejscowych oraz reakcji typu nadwrażliwości spowodowanych przez infuzję. Zaleca się kontrolę stężenia leku we krwi i odpowiednią modyfikację dawkowania tak, aby stężenie we krwi w godzinę po zakończeniu infuzji wynosiło od 30 do 40 mg/l, natomiast stężenie bezpośrednio przed podaniem następnej dawki - od 5 do 10 mg/l. Regularna kontrola stężenia w osoczu wskazana jest w przypadku długotrwałego stosowania leku, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek lub z zaburzeniami słuchu, a także w przypadku jednoczesnego podawania substancji ototoksycznych lub nefrotoksycznych.

Czas trwania leczenia
Czas trwania leczenia zależy od typu zakażenia występującego u pacjenta i może wynieść nawet kilka tygodni.
Czas trwania leczenia może być zmienny, w zależności od reakcji danego pacjenta na leczenie.
Podczas leczenia pacjent może mieć wykonywane badania krwi i analizę moczu, może też mieć test słuchu, w kierunku objawów ewentualnych działań niepożądanych. 

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Vancomycin-MIP
Leczenie stosowane w razie przedawkowania leku:
- specyficzne antidotum nie jest znane;
- duże stężenie wankomycyny w osoczu można skutecznie zmniejszyć za pomocą hemodializy z zastosowaniem membran polisulfonowych, a także metodą hemofiltracji lub hemoperfuzji z zastosowaniem żywic polisulfonowych;
- w razie przedawkowania leku konieczne jest leczenie objawowe oraz utrzymanie czynności nerek.
W razie przyjęcia wię