Łysienie plackowate. Jakie są objawy i przyczyny alopecji? Czy łysienie plackowate jest uleczalne?

Wszyscy chcemy czuć się atrakcyjnie i wyglądać zdrowo. Czasem jednak, niezależnie od naszych starań, zdarza się, że problemy zdrowotne wpływają na nasz wygląd zewnętrzny. Jedną z takich chorób jest łysienie plackowate. Co to za choroba? Czy można jej zapobiec? Czy włosy odrastają? Jak sobie radzić z łysieniem plackowatym? Jak leczyć łysienie plackowate?

Łysienie plackowate bywa nazywane alopecją (od łac. alopecia areata). Jest przewlekłą chorobą zapalną, należącą do niebliznowaciejących postaci łysienia.

Na czym polega łysienie plackowate?

Początek choroby polega na powstawaniu stanów zapalnych w mieszkach włosowych, które zostają uszkodzone. W efekcie włosy się przerzedzają i wypadają, pozostawiając na skórze plackowate, łyse przestrzenie. Zazwyczaj zmiany chorobowe pojawiają się na skórze głowy, jednak mogą dotyczyć jakiejkolwiek owłosionej powierzchni skóry (np. brwi czy broda). Podczas ciężkiego przebiegu choroby zmiany mogą dotyczyć także paznokci.

Najczęściej początek choroby ma miejsce w młodym wieku, ale może pojawić się także w dowolnym momencie. Łysienie plackowate może doprowadzić do całkowitej utraty owłosienia w danej okolicy.

Należy podkreślić, że łysienie plackowate nie jest zakaźne, więc nie ma potrzeby, aby chory izolował się od społeczeństwa. Ze względu na wpływ alopecji na wygląd zewnętrzny, chorzy bardzo często odsuwają się od otoczenia. Dlatego warto wspierać bliskich, dotkniętych łysieniem plackowatym.

Etiologia alopecji nie jest do końca znana. Za najczęstsze przyczyny łysienia plackowatego podaje się:

• podłoże genetyczne – przyjmuje się, że choroba ta może być dziedziczna,
• zaburzenia naczyń krwionośnych w obrębie skóry głowy – może to powodować zakłócenie fazy wzrostu i utraty włosa,
• zaburzenia hormonalne,
• przewlekły stres i silne napięcie nerwowego,
• wewnątrz ustrojowe stany zapalne (obecność w organizmie superantygenów bakteryjnych),
• podłoże autoimmunologiczne, zależne od limfocytów T – to najczęściej podawana przyczyna.

Na czym polega podłoże autoimuunologiczne w łysieniu plackowatym? Układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, ponieważ rozpoznaje je jako obce i dąży do ich wyeliminowania.  Bardzo często łysienie plackowate towarzyszy innym chorobom autoimmunologicznym takim jak na przykład:

• atopowe zapalenie skóry (AZS),
• bielactwo,
• zapalenie tarczycy (Hashimoto),
• zapalenie jelita grubego,
• toczeń rumieniowaty,
• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
• cukrzyca typu 1.

Nie sposób przewidzieć u kogo i kiedy może dojść do łysienia, ponieważ choroba nie daje żadnych wcześniejszych objawów. Dopiero, kiedy zauważymy, że na skórze głowy (najczęściej) pojawiła się plama wielkości monety, możemy zacząć podejrzewać, że coś jest nie tak i udać się do lekarza. Może zdarzyć się też, że pierwsze zmiany zapalne pojawią się w obrębie innych owłosionych miejsc na ciele.

Wraz z upływem czasu i postępem choroby, możemy zauważyć coraz więcej ognisk bez włosów, które przypominają plamy. Cechą charakterystyczną jest to, że wokół ognisk zapalnych pojawiają się tzw. włosy wykrzyknikowe, które są krótkie, grubsze i ciemniejsze u nasady.

Mimo, że łysienie plackowate to przewlekły stan zapalny, to jednak na obszarze, na którym wypadły włosy, nie widać zmian świadczących o toczącym się stanie zapalnym (brak charakterystycznego rumienia czy złuszczania). Czasem osoby chore skarżą się na swędzenie skóry.

W zależności od miejsca występowania i zaawansowania zmian, można wymienić łysienie plackowate:

• całkowite – włosy wypadają na całej skórze głowy
• ogniskowe – następuje utrata włosów z jednej partii ciała
• uogólnione – utrata włosów dotyczy całego ciała
• złośliwe – włosy nie odrastają
• wężykowate – włosy wypadają z okolic skroni, czoła i potylicy
• pasmowate – łysienie postępuje pasmami od czubka głowy w kierunku zewnętrznym
• rozlane – nie można wyodrębnić poszczególnych ognisk łysienia

W przypadku łysienia plackowatego złośliwego, włosy niestety nie odrastają. W przypadku pozostałych odmian choroby, włosy zwykle odrastają po upływie około 1-2 lat (w przypadku 30-60% chorych), ale trzeba liczyć się z tym, że mogą ponownie wypadać. W przypadku 10% chorych na łysienie plackowate, może dojść do łysienia całkowitego lub uogólnionego. Wpływa na to, cięższy przebieg choroby oraz autoimmunologiczne choroby towarzyszące.

            Leczenie łysienia plackowatego jest dość trudne, żmudne i wymaga systematyczności, ale na szczęście są pewne sposoby leczenia tego schorzenia. Stosuje się leczenie zewnętrze i/lub wewnętrzne. Jeśli chodzi o leczenie wewnętrzne, to lekarz może przepisać tabletki zawierające substancje o działaniu immunosupresyjnym – cyklosporynę albo kortykosteroidy. Te ostatnie można także stosować miejscowo na zmienione chorobowo obszary skóry. Oprócz sterydów miejscowo można zastosować także minoksydyl, którego zadaniem jest pobudzenie włosów do wzrostu. Można wykorzystać także terapię światłem UVA, UVB lub PUVA. Ponadto w leczeniu łysienia plackowatego stosuje się krioterapię lub immunoterapię miejscową.

Niezależnie od wieku czy zaawansowania choroby, warto jak najszybciej udać się do lekarza, aby podjąć odpowiednie leczenie. Mimo, że choroba jest raczej dość przykra, bo jednak jej objawy są widoczne dla otoczenia, nie należy pozwolić, aby zdominowała nasze życie i pogorszyła jego jakość, ponieważ zachorować może każdy z nas – osoba młodsza, starsza, kobieta, mężczyzna, „zwykły” człowiek czy gwiazda znana z pierwszych stron gazet.

Łysienie plackowate może dotyczyć każdego z nas. Na alopecje chorują osoby młode, starsze, kobiety, mężczyźni, „zwykli” ludzie i gwiazdy znane z pierwszych stron gazet. Do znanych osób chorujących na łysienie plackowate należą:

• Jada Pinkett Smith

• Viola Davis

• Naomi Campbell

• Selma Blair

• Kristin Davis

• Jesy Nelson

• Tyra Banks

• Christina Milian

• Matt Lucas

• Ricki Lake

• Gail Porter