Miód stanowi produkt o wysokiej wartości odżywczej i energetycznej, który jest chętnie wykorzystywany w kuchniach na całym świecie. Bogactwo składników aktywnych zawartych w miodzie wpływa na jego właściwości prozdrowotne, ale w niektórych przypadkach może stać się przyczyną reakcji alergicznych, które stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Manifestacja objawów alergii po spożyciu miodu może obejmować między innymi zmiany skórne, dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz kaszel, duszności, astmę oskrzelową, a w skrajnych przypadkach nawet wstrząs anafilaktyczny.
Miód ma nie tylko ogromną wartość energetyczną i odżywczą, ale stanowi też produkt bogaty w związki biologicznie aktywne, które działają leczniczo na organizm człowieka.
Udowodniono, że miód działa:
Prozdrowotne działanie miodu stało się przesłanką do stosowania go w profilaktyce i leczeniu różnych chorób, co jest podstawą funkcjonowania apifitoterapii. Oprócz miodu znaczenie mają tu także inne produkty pochodzące od pszczół, do których należą: propolis, mleczko pszczele, czy obnóża pszczele.
Świeży miód ma postać lepkiej cieczy o słodkim smaku i specyficznym, wyrazistym zapachu. W zależności od rodzaju, miód może mieć barwę od jasnożółtej aż do brązowej. Skład chemiczny miodu nie został jeszcze w pełni poznany, ale wiadomo, że ulega on dynamicznym modyfikacjom w zależności od pory roku, czy miejsca występowania uli, co bezpośrednio związane jest z gatunkami roślin, z których pszczoły zbierają nektar lub spadź.
Do głównych składników miodu pszczelego zaliczamy:
Mimo bogactwa związków aktywnych i dobroczynnego wpływu miodu na organizm człowieka, w niektórych przypadkach może stać się on przyczyną niebezpiecznych dla zdrowia reakcji alergicznych, których najcięższą postacią jest wstrząs anafilaktyczny, stanowiący bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta.
Alergią pokarmową nazywamy niepożądaną reakcję organizmu wynikającą z uruchomienia mechanizmu immunologicznego na czynnik (składnik żywności), który w tej samej dawce nie powoduje dolegliwości u zdrowych osób.
Bogactwo składników biologicznie aktywnych zawartych w miodzie związane jest z ryzykiem wystąpienia nadwrażliwości pokarmowej, nawet po spożyciu niewielkiej ilości produktu.
Objawy alergii na miód obejmują między innymi:
Warto wspomnieć, że alergia na miód nie występuje zazwyczaj samodzielnie, ale jest schorzeniem współtowarzyszącym innym dolegliwościom.
Najczęściej obserwowana jest alergia na miód u pacjentów, u których zdiagnozowano jednocześnie:
Często obserwowane są reakcje alergiczne po spożyciu miodu, który był zanieczyszczony pyłkiem kwiatowym pochodzącym z:
Określono, że w tym wypadku najczęściej odnotowywane są objawy nadwrażliwości po spożyciu miodu spadziowego w porównaniu z miodem wielokwiatowym czy akacjowym.
Alergia na miód może wiązać się także innymi zanieczyszczeniami znajdującymi się w samym produkcie, ale nie wynikającymi z jego naturalnego składu. Wykazano, że możliwe jest występowanie nadwrażliwości jeśli w miodzie znajdują się:
Według danych statystycznych podanych przez Inspekcję Weterynaryjną, w Polsce funkcjonuje ponad 1,77 miliona rodzin pszczelich (dane z 2020 roku), znajdujących się głównie w województwie lubelskim, podkarpackim, warmińsko – mazurskim, małopolskim, wielkopolskim i dolnośląskim.
Obecnie brak jest jednoznacznych danych dotyczących częstości występowania alergii na miód w naszym kraju. Oszacowano jednak, że reakcje alergiczne po spożyciu miodu i kontakcie z pyłkiem kwiatowym zostały odnotowane w populacji pszczelarzy na poziomie 0,002%. Dane te mogą być niedoszacowane, gdyż w naszym kraju miód jest produktem chętnie spożywanym przez szerokie grono konsumentów. Z każdym rokiem następuje wzrost spożycia miodu jako produktu wpisującego się w trend stosowania żywności naturalnej, co może w przyszłości wiązać się ze zwiększeniem częstotliwości występowania alergii na miód i produkty pszczele.
Miód jest produktem łatwo dostępnym w Polsce, a podczas przygotowywania posiłków stanowi składnik chętnie wybierany przez konsumentów. Stosowany jest często jako zamiennik cukru stołowego, a jego walory smakowe wykorzystywane są podczas przygotowywania ciast i deserów. Niestety mimo swych wartości prozdrowotnych, miód może być też przyczyną poważnych reakcji alergicznych, szczególnie u osób ze zdiagnozowaną wcześniej nadwrażliwością pokarmową lub alergią na pyłki.
