Zawroty głowy są częstą dolegliwością. Według danych w przedziale wiekowym 18-79 lat 7% osób co najmniej raz w życiu doświadczy epizodu zawrotów głowy. Co jednak zrobić, gdy zawroty głowy zdarzają się częściej? Jakie są przyczyny zawrotów głowy? Jakie są objawy nadchodzących zawrotów i jak sobie z nimi radzić? Jakie badania wykonać na nawracające zawroty głowy i jak się do nich przygotować?
Zawroty głowy są bardzo trudne do diagnozy. Dlaczego? Ponieważ zawroty głowy może wywoływać szereg różnych schorzeń. Doświadczać ich mogą pacjenci z:
Pamiętaj! Sytuacje te wymagają niezwłocznej pomocy lekarskiej!
Zawroty głowy mogą wywoływać także inne choroby:
Nawracające zawroty głowy mogą być także działaniem niepożądanym przyjmowanych leków.
Badania neuroobrazowe mogą okazać się przydatne w przypadku pacjentów, u których istnieje podejrzenie centralnego pochodzenia zawrotów głowy, dotyczy to także pacjentów, u których możliwa jest patologia naczyniowa, taka jak przejściowy incydent niedokrwienny (ang. transient ischaemic attack, TIA). Także w przypadku podejrzenia nerwiaka nerwu słuchowego, należy wykonać tego typu badania. Choć często pierwszym wykonywanym badaniem jest tomografia komputerowa (CT), ma ona znacznie mniejszą czułość, niż badanie rezonansu magnetycznego (MR). Jest on jednak często wykonywany w warunkach szpitalnego oddziału ratunkowego, ponieważ jest to badanie szybkie, umożliwiające przyspieszoną diagnostykę i dające szansę na szybsze wdrożenie leczenia - co jest niezwykle istotne w patologiach takich, jak np. TIA.
W przypadku podejrzenia naczyniopochodnych zawrotów głowy lekarz może zlecić dodatkowe badania:
Audiometria, mimo ograniczonego zastosowania, może umożliwić rozróżnienie nerwiaka nerwu słuchowego od choroby Méniere’a. Jest to nieinwazyjne badanie, które nie wymaga szczególnego przygotowania.
W przypadku podejrzenia BPPV wykonuje się tzw. manewr Dix-Hallpike’a. W sposób specyficzny zmieniając ustawienie pacjenta z łagodnymi położeniowymi zawrotami głowy umożliwia on wywołanie silnych zawrotów głowy i oczopląsu skierowanymi w stronę „chorego” ucha.
W hipotensji ortostatycznej (HO) zastosowanie znajduje tzw. próba pionizacyjna. Polega ona na pomiarze ciśnienia tętniczego krwi oraz tętna u pacjenta leżącego oraz w 1. i 3. minucie po pionizacji. Diagnozę HO umożliwia spadek ciśnienia skurczowego o ≥20 mm Hg lub <90 mm Hg albo rozkurczowego o ≥10 mm Hg.
Ważne jest, by przed badaniem tomografii komputerowej poinformować o ciąży. Samo badanie CT nie wymaga szczególnych przygotowań ze strony pacjenta, jednak w przypadku podania środka cieniującego (kontrastu) konieczne będzie wcześniejsze oznaczenie poziomu kreatyniny i GFR oraz stawienie się na badanie na czczo (dotyczy to także płynów - ostatni płyn powinien być przyjęty najpóźniej 2 godziny przed badaniem). Lekarz może zalecić także, by w okresie poprzedzającym badanie pacjent przyjmował większą ilość płynów.
Badanie rezonansu magnetycznego jest badaniem długim - warto ubrań się w wygodne, luźne ubrania. Ważne jest także, by przed wejściem na salę pozostawić wszystkie metalowe przedmioty - biżuterię, paski, smartfony, spinki, okulary, karty, aparaty słuchowe. Przed badaniem MR głowy należy bezwzględnie zmyć makijaż. Jeśli konieczne będzie podanie kontrastu, niezbędne będzie wykonanie oznaczenia poziomu kreatyniny oraz GFR. W takim przypadku pacjent musi stawić się na badanie na czczo.
