Zgaga? Sprawdź jakie badania wykonać na zgagę i jak się do nich przygotować!

Zgaga to nieprzyjemne uczucie palenia lub pieczenia w przełyku. Pacjenci najczęściej lokalizują ją zamostkowo, choć zdarza się, że uczucie dochodzi aż do gardła. Może jej również towarzyszyć kwaśny smak w ustach, odbijanie i nieprzyjemny zapachem z ust. Zgaga jest najczęstszym objawem refluksu (ang. gastroesophageal reflux disease, GERD). Co zrobić, gdy zgaga wraca mimo doraźnego leczenia?  Jakie badania wykonać na zgagę i jak się do nich przygotować?

który w głównej mierze odpowiada za zapobieganie cofaniu się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Manometria przełyku wykorzystywana  jest w diagnostyce:

• zaburzeń przełykania (dysfagia);
• zaburzeń motoryki przełyku, np. achalazji, rozlanego skurczu przełyku;
• bólu w klatce piersiowej o pochodzeniu pozasercowym;
• choroby refluksowej przełyku;
• wtórnych zaburzeń motoryki przełyku, np. w przebiegu twardziny układowej.

Badanie wykonuje się w znieczuleniu błony śluzowej nosa i gardła środkami miejscowo znieczulającymi, ale mimo to może być ono niekomfortowe.

24-godzinna pH-metria pozwala ocenić występowanie epizodów refluksu trwających dłużej niż 5 minut. Wykrywane są epizody refluksu o pH <4,0 (refluks kwaśny). Badanie to pozwala na ustalenie rozpoznania GERD. W trakcie badania pacjent proszony jest o zapisywanie m.in. godzin i rodzajów przyjmowanych posiłków, czasu i rodzaju występujących objawów. Dzięki temu możliwa jest identyfikacja czynników wywołujących objawy u danego pacjenta.

24-godzinna pH-metria z impedancją pozwala wykrywać także epizody refluksu alkalicznego, co może lepiej korelować ze stanem klinicznym pacjenta.

Należy pamiętać, że przed badaniem pH-metrii konieczne będzie odstawienie niektórych leków, takich jak:

• inhibitorów pompy protonowej;
• H2 blokerów;
• środków neutralizujących kwas solny, np. związki glinu.

Zafałszować wyniki badania mogą także β-blokery, nitraty oraz blokery kanału wapniowego. Odstawienie jakiegokolwiek leku należy skonsultować z lekarzem.

Badanie radiologiczne z wykorzystaniem środka cieniującego stosowane jest w diagnostyce pacjentów, u których występuje dysfagia (zaburzenia połykania) oraz bóle w klatce piersiowej). Badanie to pozwala uwidocznić przepuklinę rozworu przełykowego, a także istotne zwężenia przełyku.

Badanie endoskopowe umożliwia ocenę skutków choroby refluksowej przełyku. W ocenie błony śluzowej przełyku stosuje się specjalną klasyfikację, w której kategoria zależna jest od nasilenia zmian chorobowych. Dzięki endoskopii możliwe jest także rozpoznanie stanu przedrakowego przełyku, tzw. przełyku Barretta - wywołanego przewlekłym stanem zapalnym powodowanym drażnieniem kwaśną treścią pokarmową.

Badanie histopatologiczne wycinków pobranych w czasie endoskopii nie jest postępowaniem rutynowym, ale wykonuje się je np. w przypadku podejrzenia nowotworu przełyku lub przy różnicowaniu z innymi przyczynami zapalenia przełyku - np. eozynofilowym zapaleniem przełyku.

Badania dodatkowe wykorzystuje się w razie występowania wątpliwości diagnostycznych, także w przypadkach, gdy włączone leczenie choroby refluksowej przełyku nie przyniosło efektów i zgaga nadal występuje.

Badanie endoskopowe przeprowadza się pilnie u pacjentów, którzy prezentują tzw. objawy alarmowe:

• utrata masy ciała bez intencji odchudzania się;
• niedokrwistość (anemia);
• objawy krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
• wyczuwalny guz w nadbrzuszu;
• uporczywe wymioty;
• trudności w przełykaniu (dysfagia);
• bolesne przełykanie (odynofagia).

1. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50665,zgaga
2. https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/799,choroba-refluksowa-przelyku
3. https://podyplomie.pl/pediatria/29700,choroba-refluksowa-przelyku-algorytm-postepowania
4. https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/136366,ph-metria-przelyku
5. https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/137041,manometria-przelyku
6. https://www.czytelniamedyczna.pl/503,diagnostyka-choroby-refluksowej-przelyku.html