Średnio co 10 lat podwaja się liczba osób cierpiących z powodu alergii. Jednym z najczęstszych rodzajów uczuleń jest alergia całoroczna na roztocza kurzu domowego.
W sezonie wiosenno-letnim szczególnie często porusza się temat alergii sezonowej, czyli uczulenia na pyłki roślin i zarodniki grzybów. W tym okresie pacjenci skarżą się na:
Zdecydowanie za rzadko mówimy jednak o innym rodzaju nadwrażliwości naszego organizmu – alergii całorocznej, która może dawać takie same objawy. O alergii na kurz słyszeliśmy zapewne w dzieciństwie...
Alergia jest nadmierną i nieprawidłową reakcją organizmu na substancje (alergeny) występujące w otoczeniu. W normalnej sytuacji są one natomiast ignorowane przez układ odpornościowy osób niebędących alergikami.
Taka nadwrażliwość układu immunologicznego może doprowadzić do rozwoju różnych chorób o podłożu alergicznym, a należą do nich:
Uważa się, że aż 70% dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym może cierpieć z powodu alergii.
Jakie są rodzaje alergii?
Tak naprawdę każda substancja może być alergenem. Wśród nas są osoby cierpiące na alergie pokarmowe, które mogą doznać silnej reakcji po spożyciu białka mleka czy orzeszków ziemnych. Niejednokrotnie taki kontakt z alergenem może skończyć się wstrząsem anafilaktycznym zagrażającym nie tylko zdrowiu, ale i życiu pacjenta. Podobnie mogą zareagować osoby uczulone na jad owadów po ukąszeniu przez osę czy pszczołę. Wśród nas są także osoby z alergiami kontaktowymi, które doznają świądu i wysypki po kontakcie z kosmetykami, barwnikami czy innymi substancjami takimi jak kobalt, chrom czy nikiel. Takie osoby muszą uważać nawet na substancje występujące w guzikach od spodni!
Jednak jedną z najpopularniejszych alergii są alergie wziewne, za które odpowiadają substancje występujące w powietrzu. Dzielimy je na:
Jednym z najczęściej występujących uczuleń wśród alergii całorocznych jest właśnie alergia na roztocza kurzu domowego.
W dzieciństwie na pewno słyszeliśmy, a może to u nas stwierdzono alergię na kurz. Po wielu latach badań naukowcy stwierdzili, że za uczuleniem na kurz stoją właśnie roztocza.
Te niewielkich rozmiarów pajęczaki przystosowały się do życia w rozmaitych środowiskach: w glebie, strefach przybrzeżnych wód słodkich, gorących źródłach, a także w naszym kurzu domowym. Roztocza kurzu domowego najlepiej czują się w ciepłym i wilgotnym otoczeniu (60-80% wilgotności), a żywią się ludzkim naskórkiem. Z tego powodu szczególnie upodobały sobie nasze materace, pościel, poduszki, koce, meble tapicerowane, dywany, ciężkie zasłony czy pluszaki.
Przyczynę alergii na kurcz odkryto dopiero w 1967 roku, badając próbki kurzu domowego zawilgoconych domów w Holandii. Wówczas naukowcy stwierdzili, że powodem tej właśnie alergii są roztocza, czyli niewielkie pajęczaki, a uczulają przede wszystkim alergeny zawarte w kale tych owadów, zidentyfikowane jako alergeny Der p 1 i Der f 1.
Objawy mogą mieć charakter całoroczny, ale ich nasilenie występuje przede wszystkim w okresie grzewczym, gdy wzrasta temperatura i jednocześnie wilgotność w mieszkaniach. To idealne warunki dla rozwoju roztoczy, które chętnie bytują wówczas w naszych łóżkach, materacach czy dywanach. Objawy u uczulonych na roztocza nasilają się przede wszystkim rano i wieczorem, a także podczas zmiany pościeli, gdy alergeny zaczynają unosić się w powietrzu i rozprzestrzeniać po mieszkaniu.
Objawy większości alergii wziewnych są do siebie bardzo podobne. Alergia na roztocza kurzu domowego objawia się przede wszystkim:
Zdarza się, że mogą wystąpić również objawy podobne do astmy, a więc:
Leczenie możemy podzielić w tym przypadku na objawowe, które jest najczęściej stosowane oraz na przyczynowe jak immunoterapia, czyli odczulanie.
Na rynku dostępnych jest wiele leków przeciwalergicznych, które pomagają zwalczyć uciążliwe objawy uczulenia na kurz. Należą do nich:
W okresie jesienno-zimowym mogą występować najsilniejsze objawy u osób z alergią na roztocza. Wówczas preparaty doustne mogą zmniejszyć dokuczliwe objawy. Należą do nich leki przeciwhistaminowe trzech generacji. W praktyce stosuje się zazwyczaj leki II i III generacji takie jak loratadyna, cetyryzyna, desloratadyna czy feksofenadyna. Rzadziej wywołują one działania niepożądane takie jak senność.
W przypadku objawów takich jak łzawienie, pieczenie, świąd oczu i obrzęk powiek można zastosować przeciwalergiczne krople do oczu. Zazwyczaj zawierają one takie substancje jak kromoglikan sodu, olopatadyna czy azelastyna. Warto mieć zawsze przy sobie także sól fizjologiczną w ampułkach, która pozwala wypłukać oko ze szkodliwych alergenów.
Glikokortykosteroidy donosowe to leki pierwszego rzutu w przypadku alergicznego nieżytu nosa (ANN). Zwalczają katar, świąd nosa, a także zmniejszają obrzęk błony śluzowej nosa, co zmniejsza niedrożność. Najczęściej stosowane substancje to mometazon i flutikazon oraz budezonid.
Immunoterapia alergenowa
Leczeniem przyczynowym w przypadku alergii jest immunoterapia alergenowa, czyli odczulanie. Polega na zmniejszeniu wrażliwości organizmu na alergen, dzięki czemu układ immunologiczny zaczyna ignorować substancję, która wcześniej wywoływała uczulenie.
Wprowadzenie odczulania nie wyklucza natomiast przyjmowania leków przeciwalergicznych zmniejszających dokuczliwe objawy.
Oprócz właściwego leczenia pod kontrolą alergologa bardzo ważna jest odpowiednia profilaktyka. Najskuteczniejszym sposobem leczenia każdej alergii jest oczywiście unikanie kontaktu z alergenem choć nie zawsze jest to możliwe. Kontakt z roztoczami możemy jednak skutecznie ograniczać.
Zadbaj o odpowiednią temperaturę w sypialni!
Zazwyczaj najwięcej roztoczy znajduje się w materacach, pościeli, poduszkach i kołdrach, dlatego te pajęczaki tak bardzo lubią przebywać w naszych sypialniach. W tym pomieszczeniu powinniśmy utrzymywać temperaturę około 18°C oraz optymalną wilgotność (45-50%). Zaleca się codziennie wietrzenie sypialni.
Pierz w wysokich temperaturach!
W celu usunięcia roztoczy powinniśmy prać pościele w odpowiednio wysokich temperaturach, a więc w 60°C.
Zorganizuj antyroztoczowe pokrowce na kołdry i poduszki!
Jeśli cierpimy z powodu alergii na roztocza powinniśmy wyposażyć się także w antyroztoczowy pokrowiec na kołdrę, poduszkę czy materac. Zakłada się je pod standardowo używaną pościel. Zaletą tych produktów są materiały z jakich są wytwarzane. Są one nieprzepuszczalne dla roztoczy, ale wytrzymałe, oddychające i zazwyczaj odporne na pranie w 95°C.
Jednym ze skutecznych produktów są odpowiednie spraye będące neutralizatorami alergenów kurzu domowego, ale także sierści zwierząt czy pyłków roślin i zarodników grzybów. Ich rozpylenie pozwala na zmniejszenie objawów nawet przez 6 miesięcy od jednorazowego zastosowania. Można je bezpiecznie stosować także w otoczeniu dzieci i zwierząt domowych.
