Czym jest wirus Lassa i gdzie występuje? Jakie są objawy i przyczyny gorączki Lassa? Czy zakażenie Lassa jest śmiertelne? Jak rozpoznać i leczyć gorączkę Lassa? Sprawdź najważniejsze fakty!
Gorączka Lassa to zakaźna choroba należąca do wirusowych gorączek krwotocznych człowieka (ang. viral haemorrhagic fevers, VHFs).
Patogenami wywołującymi gorączkę Lassa są wirusy należące do rodziny Arenaviridae (rodzaju Arenavirus), które w literaturze określane są jako arenawirusy lub wirusy Starego Świata.
Arenawirusy stanowią poważne zagrożenie biologiczne, przez co zaliczono je do kategorii A, przewidzianej dla szczególnie niebezpiecznych patogenów. Zostało to potwierdzone przez Narodowy Instytut Alergii i Chorób Zakaźnych w USA (ang. National Institute of Allergy and Infectious Diseases, NIAID).
Choroba została po raz pierwszy opisana w 1969 roku podczas epidemii w nigeryjskim mieście Lassa, co ma odzwierciedlenie w nazwie wirusa.
W późniejszym czasie odnotowano kolejne epidemie gorączki Lassa między innymi w Liberii, Sierra Leone, Mali czy Gwinei. Znane są także przypadki zawleczenia wirusa do Stanów Zjednoczonych oraz Europy (np. do Wielkiej Brytani, Francji, Belgii, Holandii).
Warto podkreślić, że choć gorączka Lassa jest wysoce zaraźliwa, to zdecydowana większość przypadków występujących na terenach endemicznych ma charakter łagodnej infekcji.
Rezerwuarem wirusa Lassa są szczury z rodzaju Mastomys, w tym gatunek Mastomys natalensis czyli myszorówka natalska. Należy podkreślić, że zakażenie u tych afrykańskich gryzoni przebiega bezobjawowo.
Zakażenie wirusem Lassa u ludzi może przebiegać w następujący sposób:
Oszacowano, że każdego roku zakażenie wirusem Lassa dotyczy nawet pół miliona osób. Przebieg choroby może być zróżnicowany - od bezobjawowych przypadków (nawet do 80% wszystkich zakażonych), poprzez występowanie łagodnych objawów, aż po ciężką postać gorączki krwotocznej.
Okres inkubacji wirusa wynosi od 5 do 21 dni, ale ryzyko transmisji może występować nawet do 3 miesięcy od wystąpienia objawów. U ozdrowieńców często dochodzi do niedosłuchu.
Do objawów gorączki Lassa zaliczamy między innymi:
W przypadku ciężkiej postaci choroby u pacjentów występuje także:
Ryzyko zgonu w całej populacji osób zakażonych wynosi od 1 do 3%, przy czym w grupie osób hospitalizowanych z powodu ciężkich objawów śmiertelność wzrasta do około 20%.
Niestety gorączka Lassa jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Zakażenie arenawirusem w tej grupie zwiększa ryzyko zgonu nawet do 30%, a dodatkowo stanowi poważne zagrożenie poronienia, które oszacowano na 85%.
Rozpoznanie choroby powinno nastąpić na podstawie objawów klinicznych oraz po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych takich jak:
Pacjenci z gorączką Lassa powinni być pilnie hospitalizowani i umieszczeni w izolatce. Należy jak najszybciej podać rybawirynę, która jest lekiem przeciwwirusowym i skutecznie obniża ryzyko zgonu.
U chorych trzeba zadbać o odpowiednią gospodarkę białkową i wodno-elektrolitową, a w razie konieczności wspomagać także funkcjonowanie układu krążenia i oddechowego.
Obecnie nie ma dostępnej szczepionki przeciw wirusowi Lassa.
Aby zminimalizować ryzyko zachorowania na gorączkę Lassa (np. w czasie podróży) należy:
Chorzy powinni być izolowani, a osoby podejrzane o kontakt z zakażonymi należy poddać kwarantannie. Osoby podróżujące w rejony endemicznego występowania wirusa Lassa powinny być świadome ryzyka, a w razie zaobserwowania niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
