Żółta febra. Czy ugryzienie komara może być śmiertelne? Jakie są objawy żółtej gorączki? Czy możemy się zaszczepić? Przeczytaj najważniejsze informacje!
Żółta febra to wirusowa choroba zakaźna, która jest opisywana także jako żółta gorączka lub febris flava (od łacińskiej nazwy). Wywołują ją wirusy klasyfikowane do rodziny Flaviviridae, rodzaju Flavivirus.
Żółta febra należy do grupy chorób określanych jako wirusowe gorączki krwotoczne (ang. viral haemorrhagic fevers, VHFs). Określenie “żółta” w nazwie choroby powiązane jest z charakterystycznym zażółceniem skóry u chorych, wynikającym z uszkodzenia wątroby i pojawienia się żółtaczki.
Wyróżniamy dwie postaci choroby:
Aby doszło do przeniesienia flawiwirusa, konieczny jest wektor, który w przypadku żółtej gorączki stanowią komary z rodzaju:
Żółta gorączka występuje przede wszystkim na obszarach tropikalnych i subtropikalnych, tj. na terenie Ameryki Środkowej i Południowej oraz w Afryce Subsaharyjskiej.
Wirus żółtej febry przenoszony jest przez zainfekowane komary. Okres inkubacji flawiwirusa trwa zwykle od 3 do 6 dni.
U części pacjentów zakażenie wirusem żółtej febry ma bezobjawowy przebieg (około 10% zakażonych), natomiast w pozostałych przypadkach możliwe jest wystąpienie łagodnej lub ciężkiej postaci. Jest to z kolei jest związane z jedno- lub dwufazowym przebiegiem choroby, czego konsekwencją jest zróżnicowane rokowanie dla pacjentów.
W pierwszym okresie choroby mogą występować objawy grypopodobne:
Jeśli choroba ma łagodny przebieg, zwykle wymienione symptomy ustępują. Z kolei w ciężkiej postaci żółtej febry po chwilowej poprawie stanu zdrowia pacjenta, ponownie pojawiają się nasilone objawy, a choroba przybiera postać gorączki krwotocznej:
Chorzy z objawami gorączki krwotocznej nie mają niestety pomyślnego rokowania. W zależności od źródła, śmiertelność z powodu ciężkiego przypadku żółtej febry wynosi od 20 do 70%.
Diagnostyka żółtej febry oparta jest przede wszystkim na analizie obrazu klinicznego pacjenta. Możliwe jest wykonanie:
Niestety nie istnieje skuteczny lek dedykowany pacjentom ze zdiagnozowaną żółtą febrą. Leczenie ma charakter objawowy i powinno przebiegać w warunkach szpitalnych. Należy zadbać o prawidłową gospodarkę wodno-elektrolitową pacjenta. Możliwe jest zastosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, przy czym ze względu na ryzyko nasilenia krwawień niewskazane jest podawanie aspiryny.
Warto podkreślić, że przechorowanie zapewnia trwałą odporność.
Podstawę profilaktyki przeciwko żółtej febrze stanowi szczepienie ochronne, które jest obowiązkowe w wielu krajach endemicznego występowania choroby. Preparat zawiera żywe, atenuowane szczepy wirusa żółtej gorączki (17D204, 17DD i 17D-213) i jest podawany w postaci pojedynczej dawki osobom powyżej 9 miesiąca życia. Przyjęcie szczepionki powinno być potwierdzone wpisem do Międzynarodowego Świadectwa Szczepień.
Aby zminimalizować ryzyko zachorowania na żółtą gorączkę należy stosować także profilaktyczne działania chroniące przed ukąszeniami komarów. Nie zapominajmy więc o używaniu repelentów i odpowiedniej odzieży, a dodatkową ochronę mogą zapewnić moskitiery oraz specjalne siatki w oknach.
