Grypa sezonowa, wywoływana przez wirusy grypy A lub B, na półkuli północnej występuje w okresie jesienno-zimowym. Zwykle jest to choroba samoograniczająca się, jednak u pacjentów z grup ryzyka może wywoływać poważne powikłania. Jak leczyć grypę? Jak uniknąć powikłań po grypie i zminimalizować ryzyko ich wystąpienia?
Aby sprawdzić czy chorujemy na grypę A lub B można wykonać prosty, domowy test na grypę AB, RSV i COVID-19. Dzięki temu będziemy mieć pewność, z którym wirusem mamy do czynienia. Ułatwi to również dobranie odpowiedniego leczenia chorego.
Nie wszystkich pacjentów można będzie leczyć ambulatoryjnie, tj. poza szpitalem. Hospitalizacja zalecana jest u pacjentów wykazujących objawy odwodnienia. Szczególną uwagę należy zwrócić na wystąpienie zawrotów głowy, omdleń w trakcie pionizacji, zmniejszoną ilość oddawanego moczu, podsychanie śluzówek.
Do szpitala należy także skierować pacjentów, którzy:
Hospitalizacja może być wskazana także w przypadku pacjenta z grup wysokiego ryzyka powikłań. Są to między innymi osoby ≥ 65. roku życia, małe dzieci, w szczególności te poniżej 2. roku życia, rezydenci domów opieki. Wyższym ryzykiem obarczone są także osoby, u których współistnieją:
Zaleca się, by wszyscy pacjenci utrzymywali odpowiedni poziom nawodnienia.
W przypadku występowania dolegliwości bólowych można zastosować paracetamol lub leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofen.
Objawowo można zastosować leki przeciwkaszlowe, leki obkurczające błonę śluzową nosa, np. α-sympatykomimetyki (takie jak ksylometazolina). Pomocne mogą być preparaty z solą morską lub roztworem 0,9% NaCl stosowane donosowo.
Preparaty zawierające witaminę C czy rutozyd nie mają udowodnionej skuteczności i nie zaleca się ich stosowania.
Wczesne wprowadzenie leków przeciwwirusowych zmniejsza ryzyko powikłań i może poprawiać przebieg choroby. Zaleca się jak najszybsze rozpoczęcie terapii antywirusowej. Nie zaleca się, by czekać z wprowadzeniem leczenia na laboratoryjne potwierdzenie zakażenia. Stosuje się np. oseltamiwir, dostępny w formie doustnej.
Leki takie jak amantadyna czy rymantadyna są niezalecane, gdyż wirusy grypy wykazują wobec nich dużą oporność.
Leczenie przeciwwirusowe należy szczególnie sprawnie wprowadzić u pacjentów chorych na grypę, którzy:
Źródła są rozbieżne jeśli chodzi o stosowanie terapii antywirusowej u osób chorujących na grypę o lekkim przebiegu.
Warto pamiętać, że najskuteczniejszym sposobem walczenia z grypą jest jej zapobieganie, a najlepszym do tego narzędziem jest coroczne szczepienie przeciwko grypie.
Dlaczego trzeba szczepić się co roku? Wirus grypy wykazuje dużą zmienność antygenową. Oznacza to, że białka na jego powierzchni ulegają ciągłej zmianie i, aby nadążyć za tymi zmianami i utrzymać odporność organizmu, konieczne jest przyjęcie nowej dawki szczepionki. Szczepionka „uczy” organizm jak rozpoznawać nowe rodzaje białek na powierzchni wirusa i skutecznie go zwalczać.
„Rok temu zaszczepiłam/zaszczepiłem się, a i tak zachorowałam/zachorowałem.” Szczepienia przeciwko grypie mają dużą, ale nie 100% skuteczność w zapobieganiu zachorowaniom na grypę. Chronią natomiast przed rozwijaniem groźnych powikłań, od zapalenia płuc, przez niewydolność narządową do zgonu włącznie.
Czy szczepionka przeciwko grypie może ją wywołać? Nie, szczepionka przeciwko grypie dla dorosłych zawiera fragmenty zabitych wirusów, niemających zdolności do wywołania choroby. Mogą natomiast pojawić się objawy niepożądane takie jak ból lub zaczerwienienie w miejscu wkłucia, czy niewielka gorączka.