*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
Kobieta z alergią

Na co najczęściej mamy alergię? Poznaj najczęstsze alergie dorosłych!

Co 10 lat rośnie nawet dwukrotnie liczba pacjentów chorujących z powodu alergii. Przybywa ich głównie wśród mieszkańców miast, rzadziej wsi. Szacuje się, że nawet połowa Polaków cierpi na jakąś alergię. Do najczęstszych alergii występujących u dorosłych możemy zaliczyć alergie wziewne.

Czym jest alergia i jakie mogą być jej następstwa?

Alergia to nieprawidłowa i nadmierna reakcja organizmu na substancje (tak zwane alergeny) występujące w środowisku. Alergenami mogą być:

  • składniki żywności,
  • jad owadów,
  • pyłki roślin,
  • wydzieliny zwierząt,
  • roztocza kurzu domowego,
  • pleśń,
  • leki,
  • kosmetyki,
  • środki konserwujące.

Podczas gdy osoby zdrowe nie odczuwają żadnych przykrych dolegliwości po kontakcie z tymi czynnikami, w tym samym czasie alergik może doznawać szeregu uciążliwych objawów, które utrudniają mu codzienne funkcjonowanie i obniżają jakość życia.

Stała i nieleczona nadwrażliwość układu immunologicznego może przyczynić się do rozwoju innych, często groźnych chorób o podłożu alergicznym takich jak astma oskrzelowa.

Szacuje się, że nawet 70% dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym może wykazywać objawy jednej z kilku rodzajów alergii.

Jakie są rodzaje alergii?

Do najczęstszych rodzajów alergii zaliczamy:

  • alergie wziewne,
  • alergie kontaktowe,
  • alergie pokarmowe.

Czym jest alergia wziewna i jak się objawia? Jak ją leczyć?

Alergie wziewne to jedne z najczęściej występujących rodzajów alergii zarówno u dzieci jak i u dorosłych. Odpowiadają za nie substancje znajdujące się w powietrzu. Możemy podzielić je na:

  • alergie całoroczne wywoływane przez:
    • roztocza,
    • sierść zwierząt,
  • alergie sezonowe powodowane przez:
    • pyłki roślin,
    • zarodniki grzybów.

Pacjenci, u których występują alergie sezonowe powinni korzystać z tak zwanych kalendarzy pyleń. W zależności od regionu i danego roku, aktualny kalendarz pyleń pozwala określić w jakim okresie pacjent jest szczególnie narażony na występowanie przykrych objawów po kontakcie z alergenem, który go uczula. Niestety w przypadku pacjentów z alergią całoroczną na roztocza czy zwierzęta domowe nie ma takiej możliwości, ponieważ na takie alergeny jest on często narażony każdego dnia.

Co ciekawe, nawet w domach i mieszkaniach, w których nie ma zwierząt domowych, znajdują się alergeny kotów i psów. Wynika to z faktu, że wektorem tych alergenów jest sierść, która z łatwością unosi się w powietrzu, dostając się do naszych domów przez otwarte okna lub na naszych ubraniach. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych w 62% domów występują zwierzęta, ale ich alergeny znajdują się nawet w 90% wszystkich gospodarstw domowych.

Jakie są objawy alergii wziewnych?

Zarówno pacjenci cierpiący z powodu całorocznych alergii jak i alergii sezonowych wykazują bardzo podobne objawy takie jak:

  • nasilone kichanie,
  • wodnisty katar,
  • zatkany nos,
  • łzawienie, pieczenie, swędzenie i obrzęk w okolicy oczu,
  • zaczerwienienie spojówek,
  • wysypka, świąd skóry,
  • osłabienie i zmęczenie.

Czasami mogą wystąpić także dodatkowe objawy:

  • duszności,
  • kaszel,
  • świszczący oddech.

Jak leczyć alergie wziewne?

Leczenie alergii wziewnych możemy podzielić na przyczynowe, czyli odczulanie oraz objawowe, polegające na zmniejszaniu dokuczliwych objawów.

W aptece dostępne są leki przeciwalergiczne w tabletkach, które pomagają zwalczyć wiele objawów alergii. Niektóre z nich mogą wywoływać senność, jednak leki nowszych generacji takie jak desloratadyna czy feksofenadyna rzadziej wywołują takie działanie niepożądane. W przypadku nasilonego łzawienia i innych objawów ze strony oczu można z powodzeniem stosować przeciwalergiczne krople do oczu. Lekami pierwszego wyboru w razie wodnistego kataru, obrzęku błony śluzowej nosa i świądu są glikokortykosteroidy donosowe z mometazonem czy flutikazonem.

Czym jest alergia kontaktowai jak się objawia? Jak ją leczyć?

Alergia kontaktowa to rodzaj nadwrażliwości organizmu na substancje chemiczne o małej masie cząsteczkowej, które wywołują objawy po bezpośrednim kontakcie ze skórą uczulonego. Może ona występować nawet u 40% osób dorosłych, którzy zgłaszają najczęściej reakcje uczuleniowe po kontakcie z substancjami takimi jak:

  • nikiel,
  • kobalt,
  • pallad,
  • propolis,
  • mieszanki zapachowe,
  • balsam peruwiański.

Ze wszystkich powyższych substancji najczęściej uczulającym haptenem jest nikiel. Szacuje się, że prawie 30% osób w Polsce może cierpieć z powodu alergii na nikiel, często nie zdając sobie z tego sprawy. Ten pierwiastek chemiczny występuje często w biżuterii i kosmetykach, na przykład farbach do włosów. Z tego powodu kobiety uczulają się czterokrotnie częściej niż mężczyźni. Wykazano także, że osoby, które posiadają pięć lub więcej kolczyków w ciele są dwukrotnie bardziej narażone na alergię kontaktową na nikiel. W 1994 roku powstała tak zwana “Dyrektywa niklowa”, ograniczająca stosowanie niklu w produkcji i sprzedaży w Unii Europejskiej. Pamiętajmy, że nikiel występuje także w guzikach, paskach od spodni, klamkach, monetach czy kluczach.

Jakie są objawy alergii kontaktowych?

Do skórnych objawów alergii kontaktowej należą:

  • zaczerwienienie,
  • obrzęk,
  • swędzenie,
  • wysypka,
  • wysięk z grudek i pęcherzyków,
  • powstawanie strupów (żółtawe i przeźroczyste lub ropne),
  • złuszczanie naskórka.

Zmiany na skórze występują najczęściej w ciągu 48 godzin od zetknięcia z alergenem i mogą się rozprzestrzeniać.

Jak leczyć alergie kontaktowe?

Przede wszystkim - zapobiegać. Pacjent, wiedząc jakie substancje go uczulają powinien ich po prostu w miarę możliwości unikać. W przypadku kontaktu z uczulającym haptenem stosowane są miejscowo glikokortykosteroidy oraz nawilżające emolienty. W przypadku łuszczących zmian stosuje się również leki keratolityczne z mocznikiem i/lub kwasem salicylowym.

Czym jest alergia pokarmowa i jak się objawia? Jak ją leczyć?

Alergie pokarmowe występują zdecydowanie rzadziej niż alergie wziewne i kontaktowe. Pojawiają się również częściej u niemowląt i dzieci niż u osób dorosłych. Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na alergen obecny w żywności. Do najczęstszych alergenów pokarmowych u dorosłych można zaliczyć:

  • ryby,
  • owoce morza,
  • orzechy,
  • pomidory,
  • zboża,
  • cytrusy.

U dzieci najczęstszą alergią pokarmową jest uczulenie na białko mleka krowiego. Nie należy łączyć tej alergii z nietolerancją pokarmową na laktozę w mleku, która nie ma związku z mechanizmami immunologicznymi.

Zdarza się również, że alergeny pokarmowe wywołują objawy tylko w niektórych okolicznościach na przykład, gdy są spożywane z innym pokarmem lub w okresie pylenia określonej rośliny. Istnieją także tak zwane alergie krzyżowe, które powodują, że alergika uczulają dwa z pozoru niezwiązane ze sobą substancje. Okazuje się, że mogą mieć one podobną budowę i wywoływać te same objawy. Uczuleni na pyłek brzozy mogą wykazywać objawy alergii po zjedzeniu jabłka, a osoby z alergią na trawy mogą mieć także uczulenie na pomidory.

Jakie są objawy alergii pokarmowych?

Do objawów występujących w alergiach pokarmowych możemy zaliczyć:

  • bóle brzucha, nudności, wymioty, wzdęcia, biegunkę,
  • pokrzywkę, wyprysk atopowy,
  • nieżyt nosa, obrzęk krtani, stan zapalny uszu,
  • bóle głowy, problemy ze snem.

Najbardziej niebezpiecznym objawem występującym po spożyciu nawet śladowych ilości substancji, na którą pacjent wykazuje uczulenie jest wstrząs anafilaktyczny. Jest on reakcją nadwrażliwości organizmu, która rozpoczyna się bardzo szybko i może zagrażać życiu osoby uczulonej. Do charakterystycznych objawów występujących podczas wstrząsu anafilaktycznego należą:

  • gwałtowny spadek ciśnienia,
  • wysypka,
  • osłabienie,
  • zawroty głowy,
  • duszności,
  • kołatanie serca,
  • bóle brzucha,
  • nudności.

Podczas wstrząsu anafilaktycznego należy podać poszkodowanemu adrenalinę, a następnie położyć go z nogami uniesionymi do góry. Jeśli dojdzie do zatrzymania krążenia, trzeba rozpocząć akcję reanimacyjną.

Jak leczyć alergie pokarmowe?

Również w przypadku alergii pokarmowej podstawową zasadą jest usunięcie z diety czynnika alergizującego przy zapewnieniu odpowiedniej podaży innych składników w celu uniknięcia niedoborów pokarmowych. Jest to tak zwana dieta eliminacyjna.

Bibliografia

  • Świerczyńska-Krępa M., Alergia, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57548,alergia, [dostęp: 21.05.2022].
  • Śpiewak R., Alergia kontaktowa - diagnostyka i postępowanie, Alergia Astma Immunologia, 2007.
  • Bulanda i in., Narastający problem alergii kontaktowej i alergicznego kontaktowego zapalenia skóry u dzieci i dorosłych, Przegląd Lekarski, 2018.
  • Czernecki T., Targoński Z., Alergeny i alergie pokarmowe, Żywność, 2002.
  • Wiernicka A., Matuszczyk K., Kierkuś J. Alergia pokarmowa – aktualny stan wiedzy, Pediatria po dyplomie, 2016.
Udostępnij:

Autor Natika Karolak Zobacz profil
Absolwentka farmacji Collegium Medicum w Bydgoszczy oraz studiów podyplomowych „Marketing strategiczny na rynku farmaceutycznym” Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Aktualnie poznaje uroki berlińskiego życia oraz niemieckich aptek.
Następna porada
Wirus Ebola. Czym jest wirus Ebola? Jakie są objawy zakażenia wirusem Ebola i jak go leczyć? Co wiemy o wirusie Ebola? Sprawdź! Czytaj więcej