Refluks (ang. gastroesophageal reflux, GER) to zarzucanie treści żołądkowej do przełyku. Co ciekawe, większość osób doświadcza GER, nie odczuwając w związku z tym żadnych objawów. Co jednak zrobić, gdy wystąpią nieprzyjemne objawy refluksu? Jak go rozpoznać? Jakie są przyczyny refluksu i jak go leczyć? Co stosować na refluks? Przeczytaj!
Choroba refleksowa przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease, GERD) jest najczęstszą chorobą nie tylko przełyku, ale i całego przewodu pokarmowego. GERD jest związany przede wszystkim z zaburzeniami funkcjonowania dolnego zwieracza przełyku (ang. lower esophageal sphincter, LES).
Wśród czynników rozwinięcia choroby refluksowej przełyku wymienia się również:
Najczęstszym objawem refluksu jest zgaga. Zgagę definiuje się jako uczucie pieczenia za mostkiem, promieniujące w stronę jamy ustnej. Nierzadko pojawia się przy niej poczucie kwaśnego smaku w ustach.
Chorzy mogą zgłaszać także uczucie odbijania. Objawy refluksu mają tendencję do nasilania się po spożyciu obfitych, tłustych posiłków. Także pozycja ma wpływ na nasilenie objawów GERD - stają się one bardziej uciążliwe przy położeniu się lub pochyleniu.
Chorobie refluksowej przełyku mogą towarzyszyć także objawy spoza przewodu pokarmowego. Pojawić się może chrypka, zwłaszcza rano. Czasem u pacjentów występuje również:
Warto pamiętać jednak, że w większości przypadków GERD pozostaje bezobjawowy.
Należy także pamiętać, że wystąpienie tzw. objawów alarmowych wymaga większej uwagi i bezwzględnego wykonania badania endoskopowego:
Nawracające epizody regurgitacji (cofania się treści pokarmowej z żołądka do przełyku), wywołujące typowe objawy - takie jak zgaga, odbijanie - nasuwają silne podejrzenie choroby refluksowej przełyku. Rozpoznanie stawia się zwykle na podstawie obrazu klinicznego. W przypadku towarzyszących objawów alarmowych, bądź niepowodzenia leczenia, konieczne będzie wykonanie badania endoskopowego.
U chorych z GERD niezbędne będzie wprowadzenie modyfikacji stylu życia. U osób z nadwagą i otyłością rekomenduje się redukcję masy ciała. Zaleca się także, by ostatni posiłek przyjmować najpóźniej na 2-3 godziny przed pójściem spać.
Jeśli chodzi o unikanie wybranych potraw (takich jak cytrusy, czekolada, kofeina) - źródła są co do tego rozbieżne. Niektórzy chorzy odnoszą jednak duże korzyści z eliminacji tego typu pokarmów. Korzystne może się okazać także zmniejszenie objętości spożywanych posiłków.
Wprowadza się także leczenie farmakologiczne. Podstawowymi lekami w terapii GERD są inhibitory pompy protonowej (IPP). Należy pamiętać, że prawie wszystkie IPP należy przyjmować raz dziennie 30-60 minut przed śniadaniem. Wyjątek stanowi dekslanzoprazol, który można przyjmować niezależnie od posiłków, jednak jego cena jest znacznie wyższa od klasycznie stosowanych leków z tej kategorii. W zależności od stopnia zaawansowania choroby - leki te przyjmuje się przewlekle lub do momentu ustąpienia objawów.
Doraźnie można stosować leki zobojętniające kwas solny, takie jak sole glinu czy magnezu.
Możliwe jest także przeprowadzenie leczenia operacyjnego - najczęściej wykonuje się tzw. fundoplikację Nissena metodą laparoskopową. Polega ona na wytworzeniu wokół przełyku dodatkowego „mankietu” ze ścian żołądka. Jest ona rozważana w niektórych przypadkach, np. przy znacznej przepuklinie rozworu przełykowego.
