Czystek (łac. Cistus incanus) należy do rodziny czystkowatych, którą tworzy około 200 różnych gatunków. W farmacji, ziołolecznictwie i kosmetyce wykorzystywany jest czystek szary, a surowcami zielarskimi są liście i ziele czystka, a także oleożywica, z której na drodze destylacji parowej uzyskuje się olejek z czystka.
Dzięki wysokiej zawartości polifenoli czystek znany jest jako silny antyoksydant, a Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności uznaje go za źródło substancji przeciwutleniających.
Najważniejsze właściwości czystka:
Ponieważ polifenole wpływają na wygaszanie stanu zapalnego w organizmie, czystek może zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych (nie jest jednak remedium na raka, jak co jakiś czas donoszą internetowe rewelacje). W czym konkretnie może pomóc czystek? Przeczytaj poniżej!
Napar z czystka obniżając ciśnienie krwi, działa ochraniająco na układ naczyniowy. Przeciwdziała też odkładaniu się złogów miażdżycowych i zmniejsza utlenianie tzw. “złego” cholesterolu frakcji LDL, obniżając jego stężenie we krwi.
Czystek działa także antagonistycznie w stosunku do bytującej w żołądku (nawet u 60% populacji) bakterii Helicobacter pylori.
Napar z czystka działa też hipoglikemicznie - zmniejsza aktywność rozkładających wielocukry do glukozy enzymów alfa-glukozydazy i alfa-amylazy.
Czystek bywa nieoceniony w czasie infekcji. Działa przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo. W czasie infekcji górnych dróg oddechowych łagodzi kaszel, a także objawy grypy i przeziębienia; skraca też czas trwania choroby. Pobudzając mechanizmy immunologiczne, stosowany profilaktycznie czystek poprawia także ogólną odporność organizmu.
Czystek działa także przeciwstarzeniowo, a dzięki zawartości przeciwutleniaczy jego liście i łodygi znajdują też zastosowanie w leczeniu chorób skóry. Wodne wyciągi z czystka stosowane zewnętrznie na skórę i błony śluzowe działają przeciwzapalnie, przeciwtrądzikowo i lekko odkażająco.
Znane jest łagodne działanie przeciwobrzękowe czystka, a zawarte w nim flawonoidy i przeciwutleniacze mogą przyspieszać nieco przemianę materii.
Czystek jest składnikiem wielu leczniczych herbatek ziołowych i suplementów diety, ale najczęściej pije się go pod postacią czystego naparu. Mniej popularne są nalewki z czystka.
Przepis na nalewkę z czystka:
Jak dawkować napar z czystka?
Popijaj 2-3 razy dziennie. Pamiętaj, że tę samą porcję suszu można zaparzać nawet trzy razy.
Przepis na nalewkę z czystka:
Jak dawkować nalewkę z czystka?
Pij pół kieliszka (o pojemności 25 ml) dziennie podczas infekcji górnych dróg oddechowych oraz jako środek wspierający leczenie w przypadku miażdżycy lub nadciśnienia.
Nie ma przeciwwskazań dla stosowania czystka, nie daje on też negatywnych skutków ubocznych. Napar z czystka można podawać dzieciom od trzeciego miesiąca życia. Kobiety w ciąży powinny jednak przed rozpoczęciem kuracji skonsultować się z lekarzem, farmaceutą lub fitoterapeutą.
