Przewlekły ból zazwyczaj choć charakteryzuje się niższym natężeniem niż ból ostry zdecydowanie pogarsza jakość życia pacjenta. Co więcej, jego leczenie wcale nie należy do łatwych i wymaga odpowiedniej współpracy lekarza i pacjenta, a także specjalistów z dziedziny fizjoterapii czy psychologii. Na znaczeniu zyskuje także terapia medyczną marihuaną.
Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu określa ból jako nieprzyjemne doznanie czuciowe, a także emocjonalne, które związane jest z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki. Możemy wyróżnić:
Ból ostry trwa zazwyczaj krótko, przeważnie do miesiąca, a ból przewlekły może pogarszać jakość życia pacjenta nawet przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Ból ostry i ból przewlekły mogą różnić się także mechanizmem powstawania i cechami klinicznymi. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy nie znamy bezpośredniej przyczyny bólu można stwierdzić, że ból przewlekły jest odrębną jednostką chorobową.
Niezmiennie jednak ból, a zwłaszcza towarzyszący pacjentowi przez dłuższy czas pogarsza jakość jego życia, upośledza funkcje poznawcze, wpływa na uszkodzenie układu nerwowego i jego neuronów oraz staje się przyczyną innych chorób takich jak depresja.
Ból przewlekły trwa minimum 3 miesiące. Nieleczony ból może trwać od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Dlatego, aby ulżyć w cierpieniu i rozpoznać przyczynę bólu należy udać się do lekarza. Pamiętaj, że każdy ból ma swoją przyczynę i może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Z przewlekłym bólem u pacjenta mogą spotkać się lekarze prawie każdej specjalizacji, jednak to do neurologów trafia najwięcej osób walczących z długo utrzymującym się bólem. Większość lekarzy uważa bowiem, że ból przewlekły o nieznanej przyczynie jest pochodzenia nerwowego.
Przewlekły ból może dotyczyć praktycznie każdej części naszego ciała. Najczęściej możemy wyróżnić:
Ból przewlekły może być wynikiem przebytej choroby lub urazu, zarówno fizycznego jak i psychicznego. Jeśli przyczyna jest znana wówczas leczenie polega na usunięciu przyczyny, jednak nie zawsze jest to możliwe.
Zdarza się, że przyczyny przewlekłego bólu nie są znane jak na przykład w bólach głowy czy nerwobólach.
Niestety terapia bólu przewlekłego przeważnie przynosi gorszy efekt niż leczenie ostrego bólu. Związane jest to z bardziej skomplikowanym patomechanizmem samego bólu chronicznego, a czasami z problemem uchwycenia jego przyczyny. Leczenie bólu przewlekłego jest zatem dużo bardziej problematyczne niż bólu ostrego.
W leczeniu przewlekłego bólu stosuje się:
Farmakoterapia zawsze powinna być poprzedzona oceną natężenia bólu, jego częstotliwości, a także w miarę możliwości określeniem jego przyczyny. Należy także postarać się wymienić czynniki, które wpływają na wywołanie bólu i jego zaostrzenie.
Farmakoterapia niesie ze sobą także ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i nie zawsze jest efektywna. O jej skuteczności decyduje rodzaj bólu, postępowanie terapeutyczne, podejście lekarza, a także indywidualne czynniki genetyczne. Szacuje się obecnie, że nawet połowa chorych jest niezadowolona z efektów farmakoterapii w leczeniu bólu przewlekłego.
W przewlekłym bólu stosowane są:
Niestety terapia bólu przewlekłego należy nadal do wyzwań dzisiejszych czasów. Społeczeństwo starzeje się, a choroby neurologiczne i ich leczenie należy do jednych z najbardziej skomplikowanych dziedzin medycyny. Z tego powodu coraz częściej poruszany jest temat stworzenia podspecjalizacji w neurologii.
Ze względu na utrudnione leczenie niektórych chorób neurologicznych, a zwłaszcza związanych z bólem przewlekłym mamy jednak w zasięgu ręki także alternatywne metody leczenia, które z każdym rokiem zyskują na znaczeniu także w Polsce.
Do metod alternatywnych leczenia przewlekłego bólu należy z całą pewnością terapia medyczną marihuaną.
Czym jest medyczna marihuana?
Medyczna marihuana jest produktem leczniczym wyhodowanym w nowoczesnych i specjalnie do tego przeznaczonych zakładach produkcyjnych. Choć marihuana często bywa kojarzona wyłącznie z używką, obecnie konopie wykorzystywane jest z powodzeniem w alternatywnej terapii różnych schorzeń.
Medyczna marihuana tak jak marihuana wykorzystywana do celów rekreacyjnych może zawierać zarówno THC jak i CBD jednak w ściśle określonych stężeniach. Jest to produkt wysokiej jakości, standaryzowany na zawartość substancji czynnych, a przede wszystkim lek przepisywany w Polsce na receptę.
Działanie terapeutyczne w medycznej marihuanie może wykazywać zarówno tetrahydrokannabinol (THC) jak i kannabidiol (CBD). Ten drugi składnik dodatkowo zmniejsza działanie psychoaktywne THC, ale także stosowany jest z powodzeniem w leczeniu napadów padaczkowych u dzieci.
Terapia medyczną marihuaną
Choć terapia medyczną marihuaną jest przedmiotem ciągłego zainteresowania naukowców możemy już teraz przytoczyć wyniki badań potwierdzających jej przeciwbólowe działanie.
Wielu pacjentów z przewlekłym bólem w przebiegu stwardnienia rozsianego twierdzi, że po stosowaniu preparatów z medyczną marihuaną odczuli poprawę jakości życia także w zakresie zmniejszenia dolegliwości bólowych.
Do podobnych wniosków doszli także pacjenci cierpiący z powodu chorób reumatycznych, którzy zgłaszali zmniejszenie bólu podczas spoczynku oraz wykonywania określonych ruchów.
Istnieją także badania podkreślające rolę medycznej marihuany w leczeniu bólów nowotworowych. Niektórzy pacjenci przyjmujący połączenie THC i CBD zgłaszali zmniejszenie przewlekłego bólu nawet w przeciągu 3 tygodni. Taki efekt występował także u osób stosujących już silne środki przeciwbólowe takie jak opioidy.
Biorąc pod uwagę szerokie działanie terapeutyczne medycznej marihuany przy wysokim profilu bezpieczeństwa i niskim odsetkiem działań niepożądanych, medyczna marihuana może być wspaniałą alternatywą dla osób zmagających się z przewlekłym bólem.
Jak przyjmować medyczną marihuanę?
Co najważniejsze - pod kontrolą lekarza specjalizującego się w terapii medyczną marihuaną. Należy pamiętać, że choć jest to produkt o wysokim profilu bezpieczeństwa to bez odpowiedniej wiedzy na temat dawkowania i właściwego podejścia terapeutycznego może mieć na nas także niekorzystny wpływ.
THC łącząc się z receptorami endokannabinoidowymi może działać pobudzająco i prowadzić do efektów psychoaktywnych:
Na szczęście takim działaniom może zapobiec odpowiednie połączenie THC z CBD, a także dobranie optymalnych dawek kannabinoidów. Działania niepożądane medycznej marihuany nasilają się wraz ze zwiększeniem dawki THC. Z tego powodu na początku terapii stosowane są możliwie najniższe dawki tetrahydrokannabinolu.
Preferowaną drogą podania medycznej marihuany jest waporyzacja, czyli wdychanie pary zawierającej THC i CBD za pomocą odpowiedniego urządzenia zwanego waporyzatorem. Nie zaleca się natomiast palenia suszu, ponieważ podczas tego procesu dochodzi do utraty substancji czynnych. Na rynku dostępne są także gotowe produkty z medyczną marihuaną w postaci aerozolu do stosowania w jamie ustnej czy roztworu doustnego.
