*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
HCV. Czym jest wirus HCV i jak się chronić przed zapaleniem wątroby typu C? Sprawdź!

HCV. Czym jest wirus HCV i jak się chronić przed zapaleniem wątroby typu C? Sprawdź!

Pobieranie krwi, usługa tatuażu i wykonywanie makijażu permanentnego – co może łączyć te czynności? Przerwanie ciągłości tkanek i związane z tym ryzyko zakażenia wirusem HCV. Jakie choroby może wywołać ten wirus? W jaki jeszcze sposób możemy się nim zarazić? Jak się chronić przed zapaleniem wątroby typu C? Przeczytaj!

Wirus HCV – jakie choroby wywołuje?

Wirus HCV (Hepatitis C Virus) to jeden z wirusów wywołujących zapalenie wątroby (wirus hepatotropowy). Tuż po zakażeniu HCV pacjent cierpi na ostre zapalenie wątroby typu C. Zwykle nie daje ono żadnych objawów. Jeśli trwa dłużej niż 6 miesięcy, mowa o przewlekłym zapaleniu wątroby typu C (WZW typu C), które może ujawnić się dopiero po latach, przede wszystkim w formie marskości wątroby albo raka wątrobowokomórkowego.

Zakażenie wirusem HCV może również stanowić przyczynę:

       zespołów pozawątrobowych (m.in. krioglobulinemii mieszanej i chłoniaków nieziarniczych z limfocytów B),

       cukrzycy typu 2,

       depresji,

       chorób serca i naczyń,

       autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy,

       przewlekłych chorób nerek,

       liszaja płaskiego.

Wirus HCV – epidemiologia

Wirus HCV występuje na całym świecie. Szacuje się, że w naszym kraju zakażonych jest ok. 170–200 tys. dorosłych pacjentów. Niestety, zwykle ze względu na brak objawów, tylko co 10 osoba jest tego świadoma. Pacjenci często trafiają do lekarza zbyt późno – gdy choroba wywołana wirusem HCV jest już w zaawansowanym stadium.

Jak się można zarazić wirusem HCV?

HCV to wirus przenoszony przez krew. Można się nim zarazić, gdy mamy styczność z zakażoną krwią podczas przerwania ciągłości tkanek (np. rozcięcia, nakłucia skóry albo błony śluzowej) lub gdy dotykamy przedmiotów zanieszczyszonych krwią zainfekowaną wirusem HCV. 

Do takich sytuacji dochodzi np. w trakcie:

       zabiegów medycznych, takich jak pobieranie krwi, zastrzyki, operacje chirurgiczne, przeszczep narządów, zabiegi stomatologiczne (jeśli nie zachowano procedur chroniących pacjenta przed zakażeniem);

       zabiegów kosmetycznych, takich jak piercing, tatuaż, manicure czy zabiegi medycyny estetycznej (przy użyciu niesterylnych narzędzi);

       wstrzykiwania narkotyków lub innych substancji (bez zachowania zasad bezpieczeństwa);

       wypadku, bójki czy uprawiania sportu (gdy mamy kontakt z krwią);

       używania cudzych przyborów higienicznych (np. maszynki do golenia).

Wirus HCV przenosi się również drogą płciową, chociaż ryzyko zakażenia jest znacznie mniejsze niż w wyżej wymienionych sytuacjach. Rośnie ono, gdy skóra i błony śluzowe okolic narządów płciowych, jamy ustnej lub odbytu są uszkodzone lub objęte stanem zapalnym. Ryzyko zakażenia rośnie w przypadku częstej zmiany partnerów seksualnych oraz współżycia między mężczyznami.

Kobieta zakażona wirusem HCV może przenieść go na swoje dziecko podczas ciąży i porodu. Ryzyko nie jest jednak zbyt wysokie i wynosi zaledwie 6%.

Jakie są objawy zakażenia wirusem HCV?

Zapalenie wątroby wywołane wirusem HCV zwykle przebiega bezobjawowo. Jeśli jednak objawy się pojawią – nie są one charakterystyczne.

Należą do nich:

       przewlekłe zmęczenie i osłabienie,

       obniżony nastrój,

       nadmierna senność,

       bóle mięśni, stawów i stany podgorączkowe (objawy grypopodobne),

       nudności i wymioty,

       utrata apetytu,

       wzdęcia,

       spadek masy ciała,

       powiększenie śledziony i wątroby,

       świąd skóry,

       zażółcenie skóry i białek oczu,

       ciemniejsza barwa moczu i jaśniejsza stolca,

       objawy skórne (liszaj płaski, łuszczyca lub plamica uniesiona).

Na zakażenie wirusem HCV wskazywać może również wystąpienie takich chorób jak kłębuszkowe zapalenie nerek czy guzkowe zapalenie tętnic.

Kobieta zakażona wirusem HCV może przenieść go na swoje dziecko podczas ciąży oraz porodu. Na szczęście ryzyko wynosi jedynie 6%!

Jak rozpoznać zakażenie wirusem HCV?

Ponieważ wymienione wyżej objawy mogą towarzyszyć wielu chorobom, konieczne jest wykonanie badań laboratoryjnych. Podstawowym badaniem jest test serologiczny z krwi na obecność przeciwciał anty-HCV. Wynik ujemny świadczy o braku kontaktu z wirusem. Przy wyniku dodatnim wymagana jest dalsza diagnostyka, która pozwoli określić czas trwania zakażenia.

Lekarz może zadecydować również o wykonaniu badań wskazujących poziom ALT i ASP, GGTP oraz bilirubiny. Świadczą one o stanie wątroby i jej funkcjonowaniu.

WZW typu C – jak je wyleczyć?

W 40% przypadków ostre zapalenie wątroby ustępuje samoistnie. Jeśli jednak przebieg choroby jest ciężki lub towarzyszą mu powikłania – pacjent może trafić do szpitala. Wśród pozostałych pacjentów przewlekłe zakażenie ujawni się dopiero po latach, gdy zmiany wątrobowe będą już zaawansowane (u 20% w postaci raka wątrobokomórkowego lub marskości wątroby).

Im wcześniejsze wykrycie wirusa HCV we krwi pacjenta, tym większa szansa na spowolnienie lub całkowite zahamowanie procesów degeneracyjnych w wątrobie. Podstawą leczenia są preparaty o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym (tzw. DAA). Konieczna jest również zmiana trybu życia. Pacjent nie powinien spożywać alkoholu ani palić papierosów ze względu na toksyczne działanie tych używek na wątrobę. Wskazane jest natomiast picie kawy (spożywanie powyżej 3 filiżanek dziennie może spowolnić procesy degeneracyjne wątroby). Ponadto zaleca się utrzymywanie odpowiedniej masy ciała, podejmowanie umiarkowanej aktywności fizycznej i zadbanie o odpoczynek.

Aby uchronić wątrobę przed stłuszczeniem, pacjent powinien unikać tłustych i smażonych potraw, żywności o wysokim stopniu przetworzenia i produktów z dodatkiem konserwantów. Wskazana jest dieta bogata w warzywa i owoce, źródła błonnika pokarmowego oraz cukry złożone. Ważną rolę odgrywa także odpowiednie nawodnienie – pacjent powinien pić ok. 3 litrów wody dziennie. Ograniczyć należy natomiast żywność zawierającą spore ilości żelaza, ponieważ może negatywnie wpłynąć na pracę wątroby.

Co ważne, osoby zakażone wirusem HCV mogą skorzystać z darmowych szczepień przeciw wirusowi HBV (odpowiedzialnemu za zapalenie wątroby typu B), ze względu na możliwą koinfekcję.

HCV a ciąża i karmienie piersią

Chociaż jedną z możliwych dróg zakażenia jest przeniesienie wirusa HCV z matki na dziecko, przewlekłe zakażenie nie stanowi przeciwwskazania do prokreacji. Co ważne, u każdej kobiety w ciąży wykonuje się rutynowe badania na obecność przeciwciał anty-HCV. 

Zakażenie HCV nie wyklucza także karmienia piersią. Należy się jednak od niego powstrzymać w przypadku krwawiących brodawek sutkowych.

Wirus HCV – jak się chronić przed zakażeniem?

Chociaż leczenie WZW typu C pozwala wyeliminować wirusa HCV, nie chroni przed ponownym zakażeniem. Nie wynaleziono również szczepionki przeciwko zapaleniu wątroby tego typu. Dlatego warto pamiętać o działaniach profilaktycznych, które pomogą nam uchronić się przed infekcją:

       Zrezygnuj z zabiegów związanych z przerwaniem ciągłości tkanek lub wykonuj je w miejscach o wysokich standardach higienicznych. Jeśli masz wątpliwości co do sterylności wykonywanych zabiegów – niezwłocznie zgłoś ten fakt osobom, które je wykonują.

       Nie korzystaj z cudzych akcesoriów higienicznych, które mogą być skażone krwią (np. z maszynki do golenia, cążków do skórek, szczoteczki do zębów), ani przedmiotów do przyjmowania substancji psychoaktywnych.

       Unikaj częstych zmian partnerów seksualnych. W przypadku współżycia stosuj prezerwatywy.

Pamiętaj, że wiele poważnych chorób rozwija się powoli. Tak jest również w przypadku zapalenia wątroby typu C wywołanego wirusem HCV. Aby zapobiec zakażeniu, stosuj działania profilaktyczne, a jeśli coś Cię zaniepokoi – niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem.

Bibliografia

       Tomasiewicz K., Flisiak R., Jaroszewicz J. i in.,Rekomendacje leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C w roku 2023 polskiej grupy ekspertów HCV,

       https://www.gov.pl/web/gis/wirusowe-zapalenie-watroby-typu-c-wzw-c,

       https://watrobanieboli.pzh.gov.pl/,

       http://www.hcv.pzh.gov.pl/Page/o-hcv,

       https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/51191,wzw-typu-c-i-przewlekle-zapalenie-watroby#4,

       https://www.mp.pl/hcv/aktualnosci/200886,prawie-200-tys-osob-zyje-z-hcv-ale-wiekszosc-o-tym-nie-wie.

Udostępnij:

Autor Karolina Zelewska Zobacz profil
Mama małego buntownika. Jej zainteresowania krążą wokół parentingu i zdrowego stylu życia. Wolny czas spędza w kuchni i na nauce włoskiego.
Następna porada
Prawidłowe ciśnienie krwi. Poznaj nowe normy ciśnienia krwi i sprawdź, co się zmieniło! Czytaj więcej