Zaburzenia gospodarki węglowodanowej, podwyższony poziom glukozy we krwi oraz cholesterol powyżej normy to coraz częstsze problemy zdrowotne, które zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, chorób serca i naczyń. Kluczową rolę w profilaktyce odgrywają regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i kontrola masy ciała. Wspierająco warto sięgnąć po naturalne składniki roślinne, które – zgodnie z badaniami – mogą wspomagać prawidłowy poziom glukozy oraz lipidów.
Podwyższony poziom glukozy we krwi (hiperglikemia) może mieć wiele przyczyn. U części osób wynika z insulinooporności, czyli obniżonej wrażliwości komórek na działanie insuliny — hormonu odpowiedzialnego za transport glukozy do komórek. Często powiązany jest z nadwagą, małą aktywnością fizyczną, dietą bogatą w cukry proste i przetworzoną żywność. Inne przyczyny to m.in. stres, zaburzenia hormonalne (np. zespół Cushinga), choroby trzustki, niektóre leki (np. glikokortykosteroidy), a także czynniki genetyczne. Dlatego warto regularnie kontrolować poziom glukozy i dbać o styl życia.
Oto zioła i rośliny zbadane pod kątem ich potencjału do obniżenia poziomu cholesterolu i/lub glukozy:
To jedno z najlepiej przebadanych ziół pod kątem wsparcia gospodarki węglowodanowej. Nasiona kozieradki zawierają błonnik galaktomannan, który spowalnia wchłanianie cukrów w jelicie, stabilizując poziom glukozy po posiłku. Dodatkowo może poprawiać wrażliwość tkanek na insulinę i obniżać poziom cholesterolu całkowitego oraz LDL.
Liście morwy białej stosowane są od lat w tradycyjnych terapiach metabolicznych. Zawierają związki ograniczające aktywność enzymów trawiennych odpowiedzialnych za rozkład cukrów. Efektem jest wolniejsze uwalnianie glukozy do krwi po posiłku oraz niższy poziom insuliny.
Bogaty w inulinę i błonnik, wspiera metabolizm tłuszczów i cukrów. Może wpływać na obniżenie cholesterolu i poprawiać pracę wątroby – kluczowego organu w regulacji glikemii i lipidów.
Zawiera związki siarkowe, które wspomagają pracę naczyń krwionośnych i mogą wpływać na obniżenie poziomu glukozy oraz cholesterolu. Czosnek wykazuje też działanie przeciwzapalne, co jest istotne w kontekście przewlekłego stanu zapalnego u osób z insulinoopornością.
Główny składnik kurkumy – kurkumina – posiada właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne i może wspierać gospodarkę lipidową. Badania sugerują, że kurkuma może pomagać w regulacji glikemii, szczególnie u osób z zespołem metabolicznym.
Roślina pochodząca z Indii, znana ze swojego działania „neutralizującego” słodki smak. Wspomaga równowagę cukrową i może ograniczać łaknienie na słodycze. Zawiera związki mogące wpływać na zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę.
Imbir wspiera metabolizm i krążenie, może także łagodzić stany zapalne towarzyszące cukrzycy. W badaniach wykazuje potencjał wspomagający obniżenie poziomu glukozy na czczo i po posiłku.
Zioła i składniki roślinne mogą być elementem wspierającym zdrowy styl życia u osób z podwyższoną glukozą lub cholesterolem. Ich stosowanie warto skonsultować z lekarzem, zwłaszcza przy przyjmowaniu leków przeciwcukrzycowych lub hipolipemizujących – niektóre składniki mogą wchodzić w interakcje lub nasilać działanie leków.
Zioła o działaniu hipoglikemizującym, mimo naturalnego pochodzenia, mogą wpływać na metabolizm leków, nasilać działanie insulinoterapii lub prowadzić do hipoglikemii. Dlatego należy zachować ostrożność w przypadku:
stosowania leków przeciwcukrzycowych (doustnych lub insuliny),
ciąży i karmienia piersią (brak wystarczających badań bezpieczeństwa),
dzieci i młodzieży (brak zatwierdzonych dawek),
schorzeń wątroby, nerek lub przewodu pokarmowego,
alergii na składniki roślinne.
Zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed rozpoczęciem suplementacji ziołami, zwłaszcza przy jednoczesnym stosowaniu leków.
Właściwa dieta, regularna aktywność fizyczna i świadome wspieranie organizmu składnikami roślinnymi mogą wspomagać utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy i lipidów we krwi. Zioła nie zastąpią terapii, ale stosowane rozsądnie, jako część zdrowego stylu życia, mogą stanowić wartościowe uzupełnienie codziennej profilaktyki metabolicznej.