PIMS - zespół pocovidowy u dzieci. Czym się objawia i jak go leczyć?

Pandemia Covid-19 (ang. coronavirus disease 2019) w krótkim czasie opanowała prawie cały świat i sparaliżowała na wiele miesięcy normalne życie milionów ludzi. Początkowo uważano, że dzieci tylko przenoszą koronawirusa, a chorują jedynie dorośli. Rzeczywistość okazała się nieco inna. U części dzieci po przechorowaniu koronawirusa występuje PIMS - wieloukładowy zespół zapalny, mogący stanowić realne zagrożenie życia. Co warto o nim wiedzieć i na co zwracać szczególną uwagę?

Wieloukładowy zespół zapalny u dzieci, związany z przebyciem Covid-19, określany jako PIMS (paediatric inflammatory multisystem syndrome associated with COVID-19) lub MIS-C (ang. multisystem inflammatory syndrome in children) to całkiem nowa jednostka chorobowa, dotykająca głównie dzieci i osoby młode. PIMS u dzieci ma ścisły związek z przebyciem zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Pierwszy przypadek opisany na terenie Polski miał miejsce w 2020 roku. Do czerwca 2021 zdiagnozowano w Polsce aż 444 przypadki PIMS u dzieci (dane według dobrowolnego rejestru MOIS-CoR i zgodnie ze spełnieniem kryteriów zakażenia obowiązujących w Polsce).

Uważa się, że powodem wystąpienia wieloukładowego zespołu zapalnego jest rozregulowanie systemu odpornościowego organizmu, co następuje w okresie od 2 do 4 (lub 6) tygodni od zakażenia koronawirusem, które w większości przypadków miało bezobjawowy przebieg. PIMS niesie ze sobą szereg powikłań, a w przypadku 1,5-2% dzieci i młodych osób zgon. Posiłkując się badaniami amerykańskimi, lekarze wnioskują, że u 1/1000 dzieci po zakażeniu SARS-CoV-2 rozwinie się wieloukładowy zespół zapalny. Wysokie zagrożenie spowodowane PIMS wynika z szybkiego rozwoju powikłań kardiologicznych (ostre zapalenie mięśnia sercowego, obniżenie frakcji wyrzutowej lewej komory), a także możliwości wystąpienia wstrząsu. Według aktualnych danych z rejestru, w Polsce najczęściej chorują dzieci w wieku 5-12 lat (mediana wieku to 8,6), z czego 63% pacjentów stanowią chłopcy. Aż 7,7% chorych dzieci wymagało leczenia na oddziałach intensywnej opieki medycznej (OIOM).

Do głównych objawów, oprócz wystąpienia wysokiej gorączki, mogących wskazywać na wieloukładowy zespół zapalny PIMS, zalicza się:

• bóle brzucha,
• wymioty,
• biegunkę,
• obrzęki dłoni i stóp,
• wysypkę,
• bóle głowy i karku,
• bóle gardła,
• mocno zaczerwienione usta,
• zapalenie spojówek.

Wymienione wyżej objawy mogą towarzyszyć zawsze występującej gorączce. Dlatego też warto mieć na uwadze, że nie wszystkie objawy muszą wystąpić. Należy jednak pamiętać, że wysoka gorączka stanowi objaw obowiązkowy w diagnostyce. Objawy PIMS pojawiają się stopniowo. Jako pierwsze obecne są objawy ze strony układu pokarmowego (biegunka, wymioty, bóle brzucha), dlatego też nierzadko lekarze początkowo swoją diagnozę kierują w stronę zapalenia wyrostka robaczkowego. Po kilku dniach wysokiej gorączki często następuje nagłe pogorszenia stanu zdrowia dziecka.

1. Nordic Naturals Kids Multi Zero Sugar Orange Lemon

   zestaw witamin i składników mineralnych dla dzieci

   Cena od 139,99 zł

   – +

   Dodaj do
2. Nordic Naturals Childrens DHA 530 Mg Truskawka

   olej z kwasami omega3

   Cena od 76,99 zł

   – +

   Dodaj do
3. Nordic Naturals Children's DHA Xtra 880 Mg Berry Punch

   olej z kwasami omega3

   Cena od 127,99 zł

   – +

   Dodaj do
4. Nordic Naturals Vitamin C Gummies 250 mg Tangerine

   witamina C dla dzieci

   Cena od 95,99 zł

   – +

   Dodaj do
5. Vigalex D3 Spray

   witamina D w sprayu

   Cena od 19,99 zł Normalna cena 39,99 zł

   – +

   Dodaj do
6. Iskial Junior Kapsułki Do Żucia

   olej z wątroby rekina dla dzieci

   Cena od 56,99 zł

   – +

   Dodaj do
7. Quixx Baby Krople

   Cena od 21,49 zł Normalna cena 27,99 zł

   – +

   Dodaj do
8. Nordic Naturals Complete Omega Junior 283 Mg Lemon

   kwasy omega 3-6-9 dla dzieci

   Produkt niedostępny
9. Nordic Naturals Children's DHA Xtra 636 Mg Berry Punch

   kwasy omega 3-6-9 dla dzieci

   Cena od 94,99 zł

   – +

   Dodaj do
10. Nordic Naturals Babys Dha Vegetarian 1050 Mg

    kwasy omega-3 z alg

    Produkt niedostępny
11. Ibunid Dla Dzieci Forte Zawiesina Doustna 200 mg/5 ml

    syrop przeciwbólowy i przeciwgorączkowy

    Produkt niedostępny
12. Aboca Immunomix Plus Syrop

    preparat wzmacniający odporność

    Cena od 63,99 zł Normalna cena 72,99 zł

    – +

    Dodaj do
13. Nordic Naturals Childrens DHA 250 mg Truskawka

    preparat wzmacniający odporność

    Cena od 67,99 zł Normalna cena 67,99 zł

    – +

    Dodaj do
14. Nordic Naturals Babys DHA z Witaminą D

    preparat wzmacniający odporność

    Cena od 89,99 zł

    – +

    Dodaj do
15. Omega-Vitum 3-6-9

    kwasy omega 3-6-9

    Cena od 24,99 zł Normalna cena 28,99 zł

    – +

    Dodaj do
16. Colostrum Natural 30 Kapsułek

    67,99 zł

    Produkt niedostępny
17. C-Vitum 1000 mg Tabletki Musujące

    witamina c w tabletkach do ssania

    Cena od 9,69 zł Normalna cena 10,99 zł

    – +

    Dodaj do
18. C-Vitum Hot

    preparat wzmacniający odporność

    Cena od 15,69 zł Normalna cena 19,99 zł

    – +

    Dodaj do
19. Rekinol Extra D3

    preparat wzmacniający odporność

    Cena od 22,49 zł Normalna cena 28,99 zł

    – +

    Dodaj do
20. Cerutin Plus D3

    preparat wzmacniający odporność

    Produkt niedostępny

• M.Okarska-Napierała, K.Ludwikowska, J.Książyk, E.Kuchar, A.Mazur, L.Szenborn, B.Werner, J. Wysocki, T.Jackowska, Postępowanie z dzieckiem z wieloukładowym zespołem zapalnym powiązanym z COVID-19. Wytyczne grupy eksperckiej przy Polskim Towarzystwie Pediatrycznym i konsultancie krajowym w dziedzinie Pediatrii, [w:] Przegląd pediatryczny 2020/Vol. 49/No. 4/1-9
• 12 Konferencja Zdrowie, kości i stawy, prowadzący: Z.Żuber, 3-6.03.2021
• K.Zeman, PIMS to jednostka chorobowa, której musimy się nauczyć, źródło: Puls Medycyny
• strona: www.pimsudzieci.pl