*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
Zmiana koloru moczu

Dlaczego mocz zmienia kolor? Poznaj przyczyny i sprawdź, kiedy pójść do lekarza!

Zmiana barwy moczu może, ale nie musi stanowić powodu do niepokoju. Może na nią wpływać wiele czynników – nie tylko choroba, ale również dieta czy przyjmowane leki. Sprawdź, co kolor moczu mówi o stanie Twojego zdrowia.

Jaki jest prawidłowy kolor moczu?

Słomkowożółty, klarowny i z lekkim zapachem amoniaku – tak zwykle wygląda nasz mocz, chociaż może mieć mniej lub bardziej intensywny kolor albo zapach. Zależy to m.in. od ilości wypijanych płynów czy naszej diety. Ponadto poranny mocz jest gęstszy, a tym samym ciemniejszy i o bardziej intensywnej woni.

Co oznacza, gdy mocz jest przezroczysty?

Bardzo jasny, wręcz przezroczysty, mocz może wynikać z jego rozcieńczenia. Dzieje się tak, gdy pijemy dużą ilość płynów w krótkim czasie. Pojawia się on również u osób przyjmujących leki moczopędne, które zwiększają ilość wydalanego moczu.

Przezroczysty lub bardzo jasny mocz jest także charakterystyczny dla chorób, którym towarzyszy wielomocz, czyli poliuria.

Należą do nich:

  • cukrzyca,
  • hipokaliemia,
  • hipokalcemia,
  •  moczówka prosta.

Jeśli Twoje nerki nie pracują prawidłowo, również mogą wytwarzać przezroczysty mocz.

Co może oznaczać ciemny mocz?

Jeśli pijesz zbyt mało płynów, Twój mocz może być ciemniejszy. Podobnie na kolor moczu wpływa intensywny wysiłek fizyczny.

Ciemniejsze zabarwienie moczu może także wynikać z jadłospisu. Gdy króluje w nim dużo jajek, mięsa, produktów zbożowych czy warzyw liściastych zawierających sporą dawkę witaminy B2 i karotenoidów – mocz może stać się jasnobrązowy. Po włączeniu do diety większych ilości fasoli, rabarbaru czy bobu mocz może przyjąć barwę ciemnobrązową.

Czerwony mocz – co może być tego przyczyną?

Czerwone lub brunatne zabarwienie moczu może świadczyć o krwiomoczu. Wskazuje on zwykle na choroby układu moczowego (np. zapalenie pęcherza moczowego, kamicę moczową, nowotwory), urazy, torbiele czy ciała obce. Może pojawić się także przy chorobach kłębuszków nerkowych, zaburzeniach krzepnięcia krwi, a nawet przy wysokiej gorączce czy po intensywnych ćwiczeniach fizycznych.

Żywoczerwony lub brunatny mocz może wystąpić także podczas miesiączki.

Przyczyną czerwonego moczu może być również dieta. 

Czerwony lub różowy odcień moczu może pojawić się po zjedzeniu większych ilości buraków, czerwonej kapusty, jagód, rzodkiewki czy żurawiny.

Mocz zmienia też swoją barwę pod wpływem leków. Na kolor czerwonobrunatny mogą zabarwić go leki:

      drobnoustrojowe – furazydyna, furazolidon czy metronidazol,

      przeciwparkinsonowskie – lewodopa,

      przeciwmalaryczne – chinina, chlorochina.

Ciemnoczerwony mocz występuje u pacjentów zażywających preparaty o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym – salicylany, fenacetynę.

Jasnoróżowy mocz towarzyszy przyjmowaniu fenytoiny, ryfampicyny i azatiopryny.

WAŻNE! Kolor moczu może zmienić barwę z powodu przyjmowania niektórych leków, suplementów oraz produktów spożywczych!

Zielony lub niebieski mocz – skąd się bierze?

Niebieski lub zielony odcień moczu może być związany z przyjmowaniem leków takich jak: propofol, prometazyna, flutamid, flupitryna, amitryptylina, cymetydyna czy błękit metylenowy. Za zieloną barwę moczu może odpowiadać również ryboflawina, czyli witamina B2, oraz roślinny barwnik – chlorofil.

Zielony mocz może także towarzyszyć infekcji wywołanej przez bakterię Pseudomonas aeruginosa (pałeczkę ropy błękitnej). Jest ona przyczyną ostrego i powikłanego zakażenia układu moczowego.

Mętny mocz – czy to powód do niepokoju?

Prawidłowy mocz jest przejrzysty. Mętny mocz może zatem świadczyć o potencjalnych zaburzeniach, np. zakażeniu lub nowotworach układu moczowego, kamicy pęcherza lub nerek, zapaleniu cewki moczowej czy obecności kryształów związków mineralnych. Innym powodem zmętnienia moczu może być jego duże zagęszczenie u pacjentów odwodnionych.

Zmiana koloru moczu – kiedy udać się do lekarza?

Jak widać, nie każda zmiana koloru moczu musi świadczyć o chorobie. Jego odmienna barwa może być związana np. z określonym składnikiem w diecie. 

Istnieje jednak kilka przesłanek, które powinny skłonić Cię do wizyty u lekarza. Należą do nich:

      utrzymująca się przez dłuższy czas zmiana barwy moczu,

      zmętnienie moczu lub zmiana jego koloru na czerwony albo zielony,

      objawy towarzyszące, takie jak ból w okolicach lędźwi, gorączka, ból przy oddawaniu moczu, częstsze lub rzadsze oddawanie moczu czy obrzęki.

Powyższe symptomy to wskazania do wykonania badania moczu. Na jego podstawie lekarz może wdrożyć odpowiednie leczenie.

FAQ - najczęstsze pytania i odpowiedzi o zmianę koloru moczu

  •  Jakie choroby mogą powodować czerwony lub brunatny mocz?
    Krew w moczu (krwiomocz) może występować przy kamicy nerkowej, zapaleniu pęcherza, chorobach prostaty, nowotworach układu moczowego czy kłębuszkowym zapaleniu nerek. Brunatny kolor może sugerować rabdomiolizę lub choroby wątroby (bilirubina w moczu).
  •  Jak odróżnić barwienie moczu przez jedzenie od krwiomoczu?
    Barwa pochodząca z pożywienia (np. buraki) zazwyczaj nie towarzyszy innym objawom i szybko ustępuje. Krwiomocz często idzie w parze z bólem, pieczeniem, parciem na pęcherz lub innymi objawami ze strony układu moczowego.
  • Czy bilirubina w moczu to zawsze objaw choroby wątroby?
    Obecność bilirubiny może wskazywać na cholestazę, wirusowe zapalenie wątroby lub marskość. W zdrowym organizmie bilirubina nie występuje w moczu – dlatego jej obecność zawsze wymaga diagnostyki.
  • Co oznacza obecność pianki w moczu?
    Jeśli pianka w moczu utrzymuje się, może wskazywać na białkomocz – objaw chorób nerek, jak np. nefropatia cukrzycowa czy zespół nerczycowy. Wymaga badania ogólnego moczu i dalszej diagnostyki.
  • Czy kolor moczu może się zmieniać w chorobach metabolicznych?
    Tak. W fenyloketonurii mocz może mieć specyficzny zapach i barwę. W porfirii może być ciemnoczerwony. Ciemny mocz to też typowy objaw u osób z nadmiernym rozpadem mięśni (rabdomioliza) – pojawia się mioglobina.
  • Co oznacza ciemny mocz?
    Ciemny mocz może wskazywać na odwodnienie, ale też na problemy z wątrobą, obecność krwi lub działania uboczne leków. Warto wypić więcej wody i obserwować – jeśli kolor się nie zmienia, skonsultuj się z lekarzem.
  • Czy czerwony mocz zawsze oznacza krew?
    Nie zawsze. Czerwony kolor może być efektem spożycia buraków, rabarbaru czy niektórych leków. Jeśli jednak nie jadłeś niczego takiego – możliwe, że to krew i warto zgłosić się do lekarza.
  • Jak wygląda prawidłowy kolor moczu?
    Zdrowy mocz powinien mieć jasnosłomkowy, przejrzysty kolor. Zbyt ciemny może oznaczać odwodnienie, a zupełnie bezbarwny – nadmierne nawodnienie lub np. cukrzycę.
  • Co oznacza mętny mocz?
    Mętny mocz może być objawem infekcji dróg moczowych, obecności bakterii, ropy, a czasem też kamicy nerkowej. Często towarzyszy mu pieczenie lub ból.
  • Czy leki i suplementy mogą zmieniać kolor moczu?
    Tak. Niektóre witaminy (np. B2), leki na zakażenia dróg moczowych, a nawet środki przeciwbólowe mogą wpływać na barwę moczu.
  • Kiedy iść do lekarza z powodu koloru moczu?
    Jeśli zmiana koloru utrzymuje się dłużej niż 1–2 dni, towarzyszą jej inne objawy (ból, gorączka, pieczenie) albo masz podejrzenie krwi – nie zwlekaj z wizytą.

Bibliografia

  • https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/90557,zapach-i-kolor-moczu,
  • https://www.mp.pl/pacjent/objawy/223643,krwiomocz-i-krwinkomocz,
  • https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/92222,czerwone-zabarwienie-moczu,
  • https://www.mp.pl/pacjent/objawy/343216,ciemny-mocz-przyczyny-ciemnego-koloru-moczu,
  • https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/77154,zmetnienie-moczu,
  • https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/zielony-mocz-co-oznacza-zielonkawy-odcien-moczu/,
  • https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/przezroczysty-i-bardzo-jasny-mocz-co-oznacza-jakie-badania-warto-wykonac/.   
Udostępnij:

Karolina Zelewska
Autor Karolina Zelewska Zobacz profil
Mama małego buntownika. Jej zainteresowania krążą wokół parentingu i zdrowego stylu życia. Wolny czas spędza w kuchni i na nauce włoskiego.
Następna porada
Badanie ogólne moczu – jak się przygotować i co warto wiedzieć? Sprawdź! Czytaj więcej