*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
Rokitnik

Rokitnik. Jakie właściwości ma owoc rokitnika? Sprawdź jak go stosować w chorobach seniorów!

Choroby seniorów, czyli choroby wieku podeszłego to grupa schorzeń, która pojawia się coraz częściej ze względu na proces starzenia się społeczeństwa i jego konsekwencje. Wśród chorób starczych wyróżnia się między innymi choroby układu krążenia, układu nerwowego lub nowotwory. W profilaktyce tych schorzeń pomocne są niektóre surowce roślinne, wśród nich możemy wyróżnić owoc rokitnika. Jakie właściwości ma rokitnik? Dlaczego warto go stosować w leczeniu chorób seniorów

Jakie są najczęstsze choroby seniorów?

Choroby wieku podeszłego są w obecnym czasie jedną z najczęściej diagnozowanych grup schorzeń. Zjawisko starzenia się społeczeństwa jest domeną większości państw rozwiniętych, wynikających z wydłużania się ludzkiego życia i zmniejszenia dzietności, dlatego problem schorzeń geriatrycznych będzie coraz bardziej powszechny.

Do najczęstszych chorób wieku podeszłego, czyli chorób seniorów zaliczamy:

  • Nowotwory – osoby starsze stanowią ponad połowę wszystkich zdiagnozowanych nowotworów w krajach rozwiniętych;
  • Nadciśnienie tętnicze – ponad połowa populacji w wieku emerytalnym zmaga się z tym schorzeniem;
  • Chorobę wieńcową – jest problematyczna w postawieniu prawidłowej diagnozy ze względu na częste występowanie chorób współistniejących i hamujące właściwości podawanych leków na objawy choroby wieńcowej;
  • Cukrzycę – sugeruje się monitorowanie poziomu cukru we krwi raz w roku po ukończeniu 45 roku życia. Przyczyną cukrzycy u osób po 45 roku życia może być zmniejszona wrażliwość organizmu na insulinę lub zmniejszenie jej wydzielania;
  • Osteoporozę – dotyczy częściej osób starszych niż młodszych;
  • Chorobę Alzheimera – diagnozowana jest głównie u osób powyżej 65 roku życia, powoduje utratę komórek nerwowych;
  • Chorobę Parkinsona – zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego.

Jakie substancje lecznicze zawiera rokitnik?

Pomimo wielu zalet prozdrowotnych, owoce rokitnika nie znalazły zastosowania w produkcji żywności, ze względu na swój kwaśno-gorzko-cierpki smak.

Skład owoców rokitnika jest zróżnicowany i zależy od wielu czynników, takich jak:

  • warunki klimatyczne (temperatura, słońce, opady itp.),
  • odmiany uprawowe,
  • dojrzałość owoców,
  • metody obróbki termicznej (np. wysoka temperatura, która sprzyja rozkładom niektórych substancji aktywnych).

Rokitnik zawiera wysoką wartością witamin, w tym szczególnie witaminy C i E – naturalnych przeciwutleniaczy. Wysoki poziom karotenoidów (głównie beta-karoten) nadaje owocom rokitnika żółto-pomarańczowego koloru. Ponadto, za ich aktywność biologiczną odpowiadają również cierpkie w smaku polifenole (kwasy fenolowe – galusowy, salicylowy, para-kumarowy, chinowy) oraz flawonoidy – izoramnetyna, rutyna, kwercetyna, kemferol, katechina i epikatechina.

Co ciekawe, rokitnik należy do nielicznych roślin, które gromadzą w owocach tłuszcz. Ponadto, owoce rokitnika są dobrym źródłem aminokwasów egzogennych (aminokwasy, których organizm sam nie jest w stanie syntetyzować – muszą być dostarczane w pożywieniu).

Jakie są właściwości lecznicze rokitnika? W jakich choroba go stosować?

Nowotwory

Ze względu na swój oryginalny skład chemiczny, rokitnik cieszy się zainteresowaniem wielu naukowców prowadzących badania nad działaniem przeciwnowotworowym tej rośliny. Dotychczas przeprowadzone badania in vitro i in vivo wskazują na bezpośredni udział w przyspieszeniu powrotu do zdrowia osób chorych i udział w łagodzeniu hematologicznych uszkodzeń spowodowanych chemioterapią.

Za aktywność przeciwnowotworową rokitnika odpowiedzialne są przede wszystkim flawonoidy – silne antyoksydanty. W badaniach wykazano profilaktyczną rolę tych związków w uszkodzeniach oksydacyjnych komórek prowadzących do mutacji genetycznych, a w ostateczności tworzenia się komórek nowotworowych. Naukowcy udowodnili również przeciwnowotworowe działanie owoców rokitnika i jego alkoholowych ekstraktów na między innymi komórki nowotworowe wątroby, białaczki, raka żołądka, okrężnicy czy też piersi.

Choroba wieńcowa i nadciśnienie tętnicze

Za właściwości kardioochronne odpowiadają flawonoidy i kwasy tłuszczowe występujące w miąższu z owoców rokitnika właściwego. Flawonoidy występujące w tych owocach działają zapobiegawczo przeciw niedokrwieniu mięśnia sercowego, hamują apoptozę komórek występujących w sercu i obniżają ciśnienie tętnicze krwi.

Cukrzyca

Fitosterole obecne w owocach rokitnika poprawiają metabolizm glukozy w organizmie. Badania kliniczne potwierdzają pozytywny wpływ fitosteroli na leczenie pacjentów z cukrzycą typu 1. Bogaty skład tych owoców przynosi także korzyści cukrzykom typu 2, gdyż ma właściwości obniżające poziom trójglicerydów i hemoglobiny glikowanej.

Hepatoochronne

Szczególnie u osób starszych wątroba narażona jest na działanie leków, które mogą powodować jej uszkodzenie. Udowodniono, że ekstrakt z owoców rokitnika chroni komórki wątroby przed uszkodzeniami.

Rokitnik zwyczajny ze względu na liczne składniki biologicznie aktywne może być stosowany w lecznictwie i prewencji chorób geriatrycznych. Należy pamiętać o wyborze bardzo dojrzałych owoców, gdyż charakteryzują się większą ilością związków czynnych.

Bibliografia

  • Suryakumar G, Gupta A. Medicinal and therapeutic potential of sea buckthorn (Hippophaë rhamnoides L.). J Ethnopharmacol 2011; 138:268-78.
  • Papuc C, Diaconescu C, Nicorescu V. Antioxidant activity of sea buckthorn (Hippophaë rhamnoides) extracts compared with common food additives. Roum Biotechnol Lett 2008; 13:4049-53.
  • Malinowska P., Olas B.: Rokitnik – roślina wartościowa dla zdrowia. Kosmos, 2016; 65: 285-292
  • Zadernowski R., Szałkiewicz M., Czaplicki S.: Skład chemiczny i wartość odżywcza owoców rokitnika (Hippophae rhamnoides L.). Przem. Ferm. Owoc. Warz., 2005; 8-9: 56-58
Udostępnij:

Autor Natalia Adamczuk Zobacz profil
Absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie doktorantka na Wydziale Farmaceutycznym Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Prywatnie miłośniczka zdrowego żywienia.
Następna porada
Cholesterol. Jakie są normy i rodzaje cholesterolu? Jak go prawidłowo mierzyć? Czytaj więcej