Bolesne miesiączki i wahania nastroju to powszechne problemy, z którymi boryka się wiele kobiet. Mogą one znacząco wpływać na codzienne życie, powodując dyskomfort fizyczny oraz emocjonalny. Na szczęście istnieje wiele sposobów na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwości i utrzymanie dobrego samopoczucia. Poznaj nasze metody, które pomogą Ci przetrwać ciężkie dni menstruacji z większym komfortem!
Czym jest bolesna miesiączka (dysmenorrhea)?
Już od pierwszych godzin miesiączki może pojawić się wzmożona bolesność okolic macicy.
Ból miesiączkowy ma charakter skurczowy.
Mogą również pojawić się dodatkowe objawy, takie jak:
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- bóle głowy,
- rozdrażnienie,
- osłabienie,
- dyskomfort,
- problemy ze snem,
- bóle pleców.
Dysmenorrhea, czyli bolesne miesiączkowanie, to stan charakteryzujący się silnym bólem w podbrzuszu (miednicy), który może promieniować do dolnej części pleców i ud. Zaburzenia bólowe w trakcie miesiączki rozpoznaje się nawet u 30- 70% nastolatek i młodych kobiet.
Bóle te mogą być pierwotne (funkcjonalne), związane bezpośrednio z cyklem menstruacyjnym, lub wtórne, spowodowane innymi schorzeniami, takimi jak endometrioza, PCOS czy mięśniaki macicy.
Najczęściej mamy do czynienia z dysmenorrheą pierwotną (ok. 90% wszystkich przypadków), czyli bólem macicy mniejszej w czasie krwawienia, bez zmian chorobowych w jej obrębie. Natomiast pozostałe 10% to dysmenorrhea wtórna, wynikająca z problemów zdrowotnych w okolicy macicy.
Wpływ hormonów na nastrój
Zmiany hormonalne w trakcie cyklu menstruacyjnego mają duży wpływ na nastrój. Wahania poziomów estrogenu i progesteronu mogą powodować drażliwość, smutek, bezsilność, a nawet stany depresyjne. Zrozumienie tego mechanizmu może pomóc w lepszym radzeniu sobie z emocjonalnymi skutkami miesiączki.
Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia bolesnych miesiączek?
Do czynników ryzyka, zwiększających częstotliwość wystąpienia bolesnych miesiączek oraz ich nasilenia zaliczamy:
- utratę masy ciała,
- stres,
- zaburzenia nastroju,
- stany lękowe,
- nałogi (alkohol, palenie tytoniu, narkotyki),
- zaburzenia kontaktów społecznych,
- wczesny wiek cyklów owulacyjnych (menarche),
- obfite i długie krwawienia miesiączkowe,
- brak aktywności fizycznej.
Jakie są sposoby na złagodzenie bólu menstruacyjnego?
Ból menstruacyjny oraz dyskomfort potrafią znacząco wpłynąć na ogólne samopoczucie.
Mamy jednak sposoby, które mogą przynieść ulgę i wspomóc zdrowie hormonalne w trakcie menstruacji:
- Zbilansowana dieta
- Świeże owoce i warzywa - spożywanie dużych ilości owoców i warzyw dostarcza niezbędnych witamin i składników mineralnych, które wspierają zdrowie hormonalne i ogólny stan zdrowia.
- Białko i zdrowe tłuszcze - produkty bogate w białko (jak ryby, jaja, rośliny strączkowe) oraz zdrowe tłuszcze roślinne (jak olej rzepakowy, lniany, oliwa z oliwek) pomagają w utrzymaniu stabilnego poziomu energii i nastroju.
- Ograniczenie kofeiny i cukru
- Mniej kawy i napojów energetycznych - nadmierna konsumpcja kofeiny może prowadzić do nagłych skoków energii, a następnie jej spadków, co może pogłębiać wahania nastroju.
- Mniej cukru - słodycze i inne produkty bogate w cukry proste mogą powodować gwałtowne wahania poziomu glukozy we krwi, co negatywnie wpływa na stabilność nastroju.
- Dodatkowa suplementacja
Odpowiednio dobrana suplementacja może wspomóc samopoczucie podczas menstruacji.
- Oto niektóre składniki, na które warto zwrócić uwagę, zwłaszcza gdy szczególnie dbamy o zdrowie endometrium:
- Magnez - jest składnikiem mineralnym, który może pomóc w łagodzeniu skurczów mięśni oraz redukcji napięcia nerwowego. Wspiera również zdrowie układu nerwowego, co może wpływać na poprawę nastroju.
- Witamina B6 - pomaga w regulacji hormonalnej, co może być kluczowe dla równowagi hormonalnej, w tym poziomu estrogenu.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 - działają przeciwzapalnie, wspomagają równowagę hormonalną, dlatego mogą łagodzić wahania nastroju.
- Witamina D – wpływa korzystnie na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego, a jej odpowiednie spożycie może być istotne dla prawidłowej struktury mięśni gładkich macicy.
- N-acetylocysteina (NAC) - pomaga w regulacji procesów zapalnych, redukcji stresu oksydacyjnego i wspiera równowagę funkcjonowania komórek endometrialnych w macicy.
- Resweratrol - działa przeciwzapalnie i może pomóc w łagodzeniu bólu oraz poprawie komfortu podczas miesiączki.
- Zielona herbata (EGCG) – zawiera cenne przeciwutleniacze - polifenole, w tym najsilniejszy z nich, EGCG, który wpływa na zmniejszenie dolegliwości bólowych, pobudza komórki układu nerwowego do działania oraz łagodzi stres oksydacyjny.
- Odpoczynek i sen
Upewnienie się, że masz wystarczającą ilość snu, który jest kluczowy dla stabilności emocjonalnej i rozluźnieniu. Regularny odpoczynek i jakościowy sen pomagają w regeneracji organizmu i poprawie samopoczucia.
Jak sobie radzić z wahaniami nastroju w trakcie miesiączki?
Wahania nastroju podczas miesiączki mogą być wynikiem zmian hormonalnych, szczególnie w poziomach estrogenu i progesteronu. Poniżej przedstawiamy różnorodne metody radzenia sobie z emocjonalnymi wyzwaniami, które mogą wystąpić w tym okresie.
Do najlepszych metod radzenia sobie ze stresem zaliczamy:
- Regularną aktywność fizyczną
-
- Ćwiczenia aerobowe - takie jak bieganie, pływanie czy jazda na rowerze, mogą pomóc w wyzwalaniu endorfin – hormonów szczęścia, które poprawiają nastrój i redukują stres.
- Joga i pilates - łączą ruch z technikami oddechowymi, co pomaga w relaksacji i zmniejszeniu napięcia. Regularne praktykowanie jogi może poprawić elastyczność, wzmocnić core oraz utrzymać dobre samopoczucie.
Należy pamiętać, aby w okresie miesiączki odpowiednio dopasować aktywność fizyczną do ogólnego samopoczucia, zwłaszcza w pierwszych dniach krwawienia.
- Techniki relaksacyjne
- Medytacja: Codzienna medytacja, nawet przez kilka minut, może znacząco obniżyć poziom stresu. Skupienie się na oddechu i chwili obecnej pomaga zredukować lęki i poprawić nastrój.
- Aromaterapia: Użycie olejków eterycznych, takich jak lawenda, melisa czy ylang-ylang, może działać kojąco na zmysły i pomagać w łagodzeniu stresu.
Głębokie oddychanie: Ćwiczenia oddechowe, takie jak technika 4-7-8 (wdech przez 4 sekundy, wstrzymanie oddechu na 7 sekund, wydech przez 8 sekund), mogą pomóc w szybkim uspokojeniu umysłu i ciała.
- Bliskie relacje
- Rozmowy z bliskimi oraz utrzymywanie otwartej komunikacji z partnerem, rodziną i przyjaciółmi może pomóc w zmniejszeniu uczucia izolacji podczas miesiączki oraz PMS. Dzielenie się swoimi uczuciami i obawami z bliskimi osobami może przynieść ulgę i wsparcie emocjonalne.
Kiedy szukać pomocy u ginekologa?
Jeśli bóle menstruacyjne i wahania nastroju są na tyle silne, że zakłócają codzienne życie, warto skonsultować się z lekarzem. Dlaczego? Dysmenorrhea może być oznaką poważniejszych schorzeń, takich jak endometrioza, mięśniaki, zespół policystycznych jajników czy zaburzenia hormonalne, które wymagają specjalistycznego leczenia.
Bolesne miesiączki i wahania nastroju to wyzwania, z którymi można sobie radzić, stosując odpowiednie metody. Dbając o swoje ciało i umysł, można przejść przez trudne dni menstruacji z większym komfortem i spokojem. Pamiętaj, że każda kobieta jest inna, więc warto wypróbować różne sposoby i znaleźć te, które najlepiej działają w Twoim przypadku.
Artykuł powstał we współpracy z marką Endomesin.
Bibliografia
- McKenna K. A., Fogleman C. D., Dysmenorrhea, Am Fam Physician 2021;
- Ferries-Rowe E., Corey E., Archer J. S., Primary Dysmenorrhea: Diagnosis and Therapy, Obstet Gynecol 2020;
- https://www.mp.pl/bol/ekspert/208915,postepowanie–w–bolesnym–miesiaczkowaniu;
- https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/menstruation-pain-dysmenorrhoea.