Właściwe funkcjonowanie organizmu jest efektem przebiegu licznych i skomplikowanych procesów w jego wnętrzu nad którymi, na co dzień, mało kto się skupia. Dopiero kiedy pogarsza się zdrowie, łapiemy infekcje, pojawiają się problemy jelitowe to poza wizytą u lekarza, szukamy naturalnych rozwiązań wspierających organizm. Przyjrzyjmy się jednemu z nich - Colostrum. Jak działa colostrum? Jak je stosować? Czy colostrum jest bezpieczne? Jakie są jego właściwości?
Colostrum, młodziwo, siara to jeszcze inaczej pierwsza, naturalna wydzielina gruczołów mlekowych ssaków, powstająca w końcowym okresie ciąży, aż do kilkudziesięciu godzin po porodzie. Noworodek karmiony piersią w pierwszych godzinach (czy nawet kilku dniach) po przyjściu na świat, spożywa właśnie colostrum matczyne, częściej określane jako siara.
Colostrum, które dostępne jest na rynku jako suplement, pochodzi od zwierząt, ale jest równie wartościowe dla ludzi z uwagi na wysoką homologię (podobieństwo) między gatunkami.
Najczęściej colostrum pobierane jest od krów, a pełna jego nazwa to colostrum bovinum.
Młodziwo ssaków ma żółtą barwę i jest gęstsze od mleka, jednak najistotniejszy jest fakt, że zawiera ono:
Właśnie dzięki tak bogatemu składowi, jest ono kompletnym pokarmem dla noworodka, choć nie tylko.
Colostrum jest znane i stosowane od tysięcy lat. Zaczęto się nim interesować pod koniec XVIII wieku i badano pod kątem potencjalnych korzyści zdrowotnych. Już wtedy przepisywano je na wiele schorzeń, w tym na wzmocnienie układu odpornościowego. Co ciekawe, do czasu wynalezienia penicyliny i innych sztucznych antybiotyków, to colostrum było powszechnie stosowane w leczeniu infekcji bakteryjnych.
Wśród makroskładników i mikroskładników, w colostrum najwięcej znajdziemy białka, bo aż 60% suchej masy, lecz wraz z upływem czasu (i przejściem w mleko) proporcja zmienia się na korzyść tłuszczów i cukrów.
Najważniejsze witaminy w colostrum to:
Najważniejsze składniki mineralne w colostrum to:
Jednak to składniki aktywne colostrum, wzbudzają największe zainteresowanie. Na ten moment zidentyfikowano ich około 250, choć prawdopodobnie to nie wszystkie. Kilka z najważniejszych to:
Na uwagę zasługuje LAKTOFERYNA, jest to białko o szerokim spektrum pożytecznego działania na organizm ludzki. Badania wykazały, że działa:
Laktoferyna, po pierwsze, wiąże żelazo potrzebne patogenom do namnażania, po drugie, ingeruje w ich metabolizm i doprowadza do śmierci, co skutkuje osłabieniem lub nierozwinięciem się infekcji o różnym podłożu. Poza tym pobudza dojrzewanie limfocytów T, wspiera rozwój szczepów bakterii Bifidobacterium i Lactobacillus w jelitach, co ma ogromne znaczenie w stymulowaniu odporności. Dodatkowo, białko to poprawia wchłanianie żelaza z pokarmu, dlatego suplementacja colostrum powinna być nieodłącznym elementem leczenia anemii z niedoboru żelaza.
Kolejny cenny składnik młodziwa to KOLOSTRYNINA (polipeptyd bogaty w prolinę), która odpowiada za ochronę przed stresem oksydacyjnym działając jak antyoksydant. Wykazano również, że pozytywnie wpływa na układ nerwowy i pracę mózgu. Chroni przed uszkodzeniami komórek mózgowych, co przekłada się na poprawę funkcji poznawczych takich, jak:
Podkreśla się jej rolę w ograniczaniu i opóźnianiu objawów choroby Alzheimera, gdyż chroni przed powstawaniem i odkładaniem się złogów beta-amyloidowych odpowiedzialnych za rozwój choroby. Dodatkowo, przypisuje jej się działanie wspomagające leczenie depresji.
Inne składniki to LIZOZYM i KAZEINA, które podobnie jak laktoferyna, działają przeciwbakteryjnie. Kazeina dodatkowo wykazuje działanie hipotensyjne czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi.
Colostrum to także źródło czynników wzrostu, cytokin i hormonów, które regulują procesy odpornościowe poprzez między innymi uszczelnianie bariery jelitowej i naprawę uszkodzeń śluzówki jelita. Czynniki wzrostu obecne w młodziwie mają identyczną budowę jak te występujące naturalnie w naszym organizmie lecz są znacznie silniejsze. Poza funkcją naprawczą tkanek przyczyniają się do regulacji glikemii i poziomu cholesterolu.
Najlepsze jakościowo Colostrum pozyskuje się w ciągu pierwszych kilku godzin od rozpoczęcia laktacji. Zapewnia to najwyższą zawartość składników bioaktywnych, która maleje z każdą godziną, zamieniając siarę stopniowo w mleko. Jednym z najważniejszych czynników, które świadczą o wysokiej jakości colostrum jest sposób produkcji. Metodą, która pozwala zachować właściwości produktu świeżego jest tak zwana: liofilizacja.
Liofilizacja, to inaczej suszenie sublimacyjne - polega na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu. Oznacza, to że dany materiał bezpośrednio przechodzi w stan pary, z pominięciem stanu ciekłego. Dlaczego proces liofilizacji jest tak ważny? Ponieważ produkty nie tracą wtedy wartości odżywczych, a więc colostrum przetwarzane tą metodą zachowa wszystkie dobroczynne właściwości. Temperatura w całości procesu nie przekracza 40°C, co chroni białka zawarte w siarze przed degradacją. Gdy colostrum jest suszone w wysokiej temperaturze, proces produkcji jest szybszy, ale cenne substancje aktywne ulegają zniszczeniu Dodatkowo, suszenie sublimacyjne pozbawia produkty zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Colostrum jest powszechnie stosowane w różnych schorzeniach u dzieci i dorosłych oraz w sytuacjach wymagających dodatkowego wsparcia organizmu, takich jak:
Colostrum profilaktycznie najlepiej stosować minimum dwa razy w roku. Dlaczego? Colostrum pomaga przygotować organizm i wzmocnić odporność na okres jesienno-zimowy, od połowy sierpnia/początku września. W przypadku pojawienia się infekcji, pomimo profilaktyki, możemy stosować colostrum, w celu wzmocnienia naszego organizmu. Najczęściej kuracja colostrum powinna trwać ok. 2 miesiące. W trakcie infekcji możemy też zwiększyć dawkę colostrum. Jeżeli mamy wątpliwości ile powinniśmy stosować colostrum, warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Colostrum jest bezpieczne, gdyż jest ono pierwszym pokarmem (siara) podawanym nowo nararodzonym ssakom. Oczywiście jego stosowanie zawsze warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Warto również podkreślić, że wysoka jakość colostrum wynika z czasu jego pobrania, liczy się każda godzina, bo wraz z ich upływem surowiec traci najcenniejsze składniki. Wyniki badań jasno pokazują, że najwyższą bioaktywność wykazuje colostrum pobierane do 2 h od porodu. Młodziwo zawiera łącznie około 250 różnych składowych, a wśród nich cenne substancje biologicznie aktywne. Jedynie wzajemna synergia tych składników zapewnia pełne wykorzystanie dobroczynnych właściwości colostrum.
Głównym przeciwskazaniem do stosowania colostrum jest alergia na białka mleka krowiego. Poza tym, nie ma praktycznie innych przeciwskazań, ponieważ colostrum to produkt naturalny. W przypadku nietolerancji laktozy zaleca się przyjmowanie małych i ograniczonych dawek suplementów. W razie wątpliwości można podać minimalną dawkę colostrum i obserwować czy w ciągu kilku godzin nie pojawią się jakieś niepokojące reakcje.
Tak, colostrum jest bezpieczne dla kobiet w ciąży oraz kobiet karmiących piersią.
Artykuł powstał we współpracy z marką Genactiv.