*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
Uśmiechnięta kobieta z odpornością

Jak colostrum wpływa na nasz organizm? Poznaj właściwości zdrowotne colostrum i sprawdź kiedy je stosować!

Właściwe funkcjonowanie organizmu jest efektem przebiegu licznych i skomplikowanych procesów w jego wnętrzu nad którymi, na co dzień, mało kto się skupia. Dopiero kiedy pogarsza się zdrowie, łapiemy infekcje, pojawiają się problemy jelitowe to poza wizytą u lekarza, szukamy naturalnych rozwiązań wspierających organizm.  Przyjrzyjmy się jednemu z nich - Colostrum. Jak działa colostrum? Jak je stosować? Czy colostrum jest bezpieczne? Jakie są jego właściwości?

Colostrum, młodziwo, siara - co to właściwie jest? 

Colostrum, młodziwo, siara to jeszcze inaczej pierwsza, naturalna wydzielina gruczołów mlekowych ssaków, powstająca w końcowym okresie ciąży, aż do kilkudziesięciu godzin po porodzie. Noworodek karmiony piersią w pierwszych godzinach (czy nawet kilku dniach) po przyjściu na świat, spożywa właśnie colostrum matczyne, częściej określane jako siara.

Colostrum, które dostępne jest na rynku jako suplement, pochodzi od zwierząt, ale jest równie wartościowe dla ludzi z uwagi na wysoką homologię (podobieństwo) między gatunkami.  

Najczęściej colostrum pobierane jest od krów, a pełna jego nazwa to colostrum bovinum.

Młodziwo ssaków ma żółtą barwę i jest gęstsze od mleka, jednak najistotniejszy jest fakt, że zawiera ono:

  • substancje aktywne,
  • witaminy,
  • składniki mineralne.

Właśnie dzięki tak bogatemu składowi, jest ono kompletnym pokarmem dla noworodka, choć nie tylko.

Kiedy odkryto właściwości colostrum?

Colostrum jest znane i stosowane od tysięcy lat. Zaczęto się nim interesować pod koniec XVIII wieku i badano pod kątem potencjalnych korzyści zdrowotnych. Już wtedy przepisywano je na wiele schorzeń, w tym na wzmocnienie układu odpornościowego.  Co ciekawe, do czasu wynalezienia penicyliny i innych sztucznych antybiotyków, to colostrum było powszechnie stosowane w leczeniu infekcji bakteryjnych.

Jakie są najważniejsze składniki colostrum?

Wśród makroskładników i mikroskładników, w colostrum najwięcej znajdziemy białka, bo aż 60% suchej masy, lecz wraz z upływem czasu (i przejściem w  mleko) proporcja zmienia się na korzyść tłuszczów i cukrów.

Najważniejsze witaminy w colostrum to:

  • witaminy  z grupy B (B1, B2, B6),
  • witamina C,
  • witamina E,
  • witamina A.

Najważniejsze składniki mineralne w colostrum to:

  • fosfor,
  • wapń,
  • potas,
  • magnez,
  • sód.

Jednak to składniki aktywne colostrum, wzbudzają największe zainteresowanie. Na ten moment zidentyfikowano ich około 250, choć prawdopodobnie to nie wszystkie. Kilka z najważniejszych to:

  • laktoferyna,
  • kolostrynina,
  • lizozym,
  • kazeina,
  • czynniki wzrostu.

Na uwagę zasługuje LAKTOFERYNA, jest to białko o szerokim spektrum pożytecznego działania na organizm ludzki. Badania wykazały, że działa:

  • przeciwbakteryjnie,
  • przeciwwirusowo,
  • przeciwpasożytniczo,
  • przeciwgrzybiczo.

Laktoferyna, po pierwsze, wiąże żelazo potrzebne patogenom do namnażania, po drugie, ingeruje w ich metabolizm i doprowadza do śmierci, co skutkuje osłabieniem lub nierozwinięciem się infekcji o różnym podłożu. Poza tym pobudza dojrzewanie limfocytów T,  wspiera rozwój szczepów bakterii Bifidobacterium i Lactobacillus w jelitach, co ma ogromne znaczenie w stymulowaniu odporności. Dodatkowo, białko to poprawia wchłanianie żelaza z pokarmu, dlatego suplementacja colostrum powinna być nieodłącznym elementem leczenia anemii z niedoboru żelaza.

Kolejny cenny składnik młodziwa to KOLOSTRYNINA (polipeptyd bogaty w prolinę), która odpowiada za ochronę przed stresem oksydacyjnym działając jak antyoksydant. Wykazano również, że pozytywnie wpływa na układ nerwowy i pracę mózgu. Chroni przed uszkodzeniami komórek mózgowych,  co przekłada się na poprawę funkcji poznawczych takich, jak:

  • zapamiętywanie,
  • mowa,
  • umiejętne skupianie uwagi.

Podkreśla się jej rolę w ograniczaniu i opóźnianiu objawów choroby Alzheimera, gdyż chroni przed powstawaniem i odkładaniem się złogów beta-amyloidowych odpowiedzialnych za rozwój choroby. Dodatkowo, przypisuje jej się działanie wspomagające leczenie depresji

Inne składniki to LIZOZYM i KAZEINA, które podobnie jak laktoferyna, działają przeciwbakteryjnie. Kazeina dodatkowo wykazuje działanie hipotensyjne czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi.

Colostrum to także źródło czynników wzrostu, cytokin i hormonów, które regulują procesy odpornościowe poprzez między innymi uszczelnianie bariery jelitowej i naprawę uszkodzeń śluzówki jelita.  Czynniki wzrostu obecne w młodziwie mają identyczną budowę jak te występujące naturalnie w naszym organizmie lecz są znacznie silniejsze. Poza funkcją naprawczą tkanek przyczyniają się do regulacji glikemii i poziomu cholesterolu.

Jak powstaje colostrum?

Najlepsze jakościowo Colostrum pozyskuje się w ciągu pierwszych kilku godzin od rozpoczęcia laktacji. Zapewnia to najwyższą zawartość składników bioaktywnych, która maleje z każdą godziną, zamieniając siarę stopniowo w mleko. Jednym z najważniejszych czynników, które świadczą o wysokiej jakości colostrum jest sposób produkcji. Metodą, która pozwala zachować właściwości produktu świeżego jest tak zwana: liofilizacja

Liofilizacja, to inaczej suszenie sublimacyjne - polega na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu. Oznacza, to że dany materiał bezpośrednio przechodzi w stan pary, z pominięciem stanu ciekłego. Dlaczego proces liofilizacji jest tak ważny? Ponieważ produkty nie tracą wtedy wartości odżywczych, a więc colostrum przetwarzane tą metodą zachowa wszystkie dobroczynne właściwości. Temperatura w całości procesu nie przekracza 40°C, co chroni białka zawarte w siarze przed degradacją. Gdy colostrum jest suszone w wysokiej temperaturze, proces produkcji jest szybszy, ale cenne substancje aktywne ulegają zniszczeniu Dodatkowo, suszenie sublimacyjne pozbawia produkty zanieczyszczeń mikrobiologicznych.

Kiedy stosować colostrum?

Colostrum jest powszechnie stosowane w różnych schorzeniach u dzieci i dorosłych oraz w sytuacjach wymagających dodatkowego wsparcia organizmu, takich jak:

  • infekcje żołądkowo-jelitowe,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG),
  • choroba Leśniowskiego-Crohna,
  • IBS,
  • obniżona odporność,
  • rekonwalescencja,
  • anemia,
  • przewlekły stres,
  • odchudzanie,
  • antybiotykoterapia,
  • podeszły wiek,
  • chroniczne zmęczenie,
  • trening i zwiększona aktywność fizyczna.

Jak dawkować colostrum?

Colostrum profilaktycznie najlepiej stosować minimum dwa razy w roku. Dlaczego? Colostrum pomaga przygotować organizm i wzmocnić odporność na okres jesienno-zimowy, od połowy sierpnia/początku września. W przypadku pojawienia się infekcji, pomimo profilaktyki, możemy stosować colostrum, w celu wzmocnienia naszego organizmu. Najczęściej kuracja colostrum powinna trwać ok. 2 miesiące. W trakcie infekcji możemy też zwiększyć dawkę colostrum. Jeżeli mamy wątpliwości ile powinniśmy stosować colostrum, warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Czy colostrum jest bezpieczne?

Colostrum jest bezpieczne, gdyż jest ono pierwszym pokarmem (siara) podawanym nowo nararodzonym ssakom. Oczywiście jego stosowanie zawsze warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Warto również podkreślić, że wysoka jakość colostrum wynika z czasu jego pobrania, liczy się każda godzina, bo wraz z ich upływem surowiec traci najcenniejsze składniki. Wyniki badań jasno pokazują, że najwyższą bioaktywność wykazuje colostrum pobierane do 2 h od porodu. Młodziwo zawiera łącznie około 250 różnych składowych, a wśród nich cenne substancje biologicznie aktywne. Jedynie wzajemna synergia tych składników zapewnia pełne wykorzystanie dobroczynnych właściwości colostrum.

Kto nie może stosować colostrum? Jakie są przeciwskazania?

Głównym przeciwskazaniem do stosowania colostrum jest alergia na białka mleka krowiego. Poza tym, nie ma praktycznie innych przeciwskazań, ponieważ colostrum to produkt naturalny. W przypadku nietolerancji laktozy zaleca się przyjmowanie małych i ograniczonych dawek suplementów. W razie wątpliwości można podać minimalną dawkę colostrum i obserwować czy w ciągu kilku godzin nie pojawią się jakieś niepokojące reakcje.

Czy colostrum można przyjmować w ciąży oraz w trakcie karmienia piersią?

Tak, colostrum jest bezpieczne dla kobiet w ciąży oraz kobiet karmiących piersią.

Artykuł powstał we współpracy z marką Genactiv.

Bibliografia

  • Bovine Colostrum: Its Constituents and Uses, Nutrients 2021, 13(1), 265;
  • Chandwe, K.; Kelly, P. Colostrum Therapy for Human Gastrointestinal Health and Disease. Nutrients 2021, 13, 1956.
  • Davison, G. The Use of Bovine Colostrum in Sport and Exercise. Nutrients 2021, 13, 1789.
  • The nutriceutical bovine colostrum truncates the increase in gut permeability caused by heavy exercise in athletes, Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol. 2011 Mar;300(3):G477-84.
  • Colostrum w profilaktyce I leczeniu chorób żołądka i jelit, Naturoterapia w praktyce
  • Naturalny regulator układu immunologicznego, PUM, dr n. med. Maciej Hałasa
Udostępnij:

Autor Monika Stromkie - Złomaniec Zobacz profil
Z wykształcenia dietetyk kliniczny, w 2010 roku ukończyła studia magisterskie na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Od ponad 10 lat pracuje 1:1 z podopiecznymi a także jako szkoleniowiec. Obecnie jest współwłaścicielką poradni dietetycznej „Z kaloriami na pieńku”, gdzie prowadzi swoich podopiecznych za rękę przez gąszcz mitów i błędnych przekonań o diecie i odchudzaniu. Specjalizuje się w dietoterapii insulinooporności, cukrzycy i chorób tarczycy (w tym Hashimoto). Chętnie także podejmuje współprace z pacjentami borykającymi się z trądzikiem. Jak sama mówi „Stan skóry to niewątpliwie lustrzane odbicie naszego stylu życia, w tym sposobu odżywiania a drobne zmiany potrafią zdziałać zaskakująco dużo.” Autorka licznych artykułów, szkoleń, warsztatów i konsultacji. Jest częstym ekspertem radiowym i telewizyjnym. Współautorka książki „Karmię piersią, jem zdrowo”- obowiązkowego poradnika dla kobiet w ciąży i mam karmiących, który ukazał się w kwietniu 2021 roku. Prywatnie mama, która uwielbia eksperymentować w kuchni. W wolnych chwilach ogląda programy kulinarne i seriale.
Następna porada
Jod, jod radioaktywny, czyli jod jodowi nierówny! Kiedy przyjmować i jak dawkować jod w sytuacji skażenia? Sprawdź! Czytaj więcej