*Produkty na liście rezerwacji leków na receptę:
Przejdź do rezerwacji
Long covid

Long covid. Czym jest long covid i jakie są jego objawy? Jak długo może trwać long covid?

Pandemia COVID jest jednym z największych problemów zdrowotnych obecnych czasów. Oprócz oczywistych objawów koronawirusa, obecnych w trakcie infekcji, wiele osób boryka się także z symptomami poCOVIDowymi, które utrzymują się długo po przebytej infekcji. Jest to tak zwany LONG COVID. Jak sobie z nim radzić? Jakie badania wykonać? Czy węch i smak można przywrócić?

Czym jest post-COVID syndrome?

Long COVID, czy inaczej zespół po-COVIDowy (ang. post-COVID syndrome) nie ma jasno określonej definicji. Dotyka on pacjentów, którzy przechodzili infekcję w różnym stopniu nasilenia, nawet dzieci i młodych dorosłych. Może on dotyczyć także osób, które COVID-19 przechodziły bezobjawowo.

Najczęstszymi objawami long COVIDzmęczenie i subiektywne poczucie duszności lub trudności w oddychaniu. Inne mniej typowe objawy long cocid obejmują między innymi:

  • zaburzenia funkcji poznawczych,
  • inne zaburzenia psychiczne,
  • ból głowy,
  • bóle mięśniowe,
  • bóle klatki piersiowej i stawów,
  • zaburzenia smaku i węchu,
  • kaszel,
  • utrata włosów,
  • bezsenność.

Objawy te mogą utrzymywać się nawet do 6 miesięcy po przebytej infekcji.

Ze względu na powinowactwo wirusa do receptorów ACE2, które w dużej ilości znajdują się w układzie sercowo-naczyniowym, także ten układ narażony jest na powikłania po przebytej infekcji. Około 31% pacjentów z long COVID zgłasza się z objawami hipotensji ortostatycznej, która objawia się jako spadek ciśnienia po pionizacji. Może to skutkować omdleniami lub stanami przedomdleniowywmi.

Niektóre z badań wykazały, że symptomy long COVID częściej występują u kobiet. Wyższe ryzyko mają też osoby z historią leczenia psychiatrycznego, np. z powodu depresji.

Produkty na kaszel

Jak zapobiegać long covid?

Najlepszym sposobem zapobiegania jest uniknięcie infekcji SARS-CoV-2, co obejmuje:

  • unikanie dużych skupisk ludzkich,
  • noszenie maseczek ochronnych zasłaniających zarówno usta, jak i nos,
  • częste mycie i dezynfekowanie rąk,
  • przyjmowanie szczepień ochronnych.

Badania wykazują, że wśród osób zaszczepionych odsetek pacjentów cierpiących na post-COVID syndrome jest niższy.

Jak sobie radzić z long covid?

Leczenie osób z zespołem poCOVIDowym wymaga multidyscyplinarnego podejścia.

W takim przypadku należy:

  • ich odpowiednio zbadać,
  • wprowadzić leczenie objawowe,
  • leczyć problemy współistniejące,
  • zapewnić fizjoterapię,
  • włączyć wsparcie psychologiczne.

Drobne objawy poCOVIDowe mogą być leczone za pomocą leków przeciwkaszlowych (czasem sterydów) oraz paracetamolu.

Należą do nich:

  • kaszel,
  • ból mięśniowy,
  • rodzaje bólu. 

Jeśli podejrzewana jest wtórna infekcja bakteryjna - należy zastosować antybiotykoterapię.

W niektórych przypadkach należy wykonać badania obrazowe celem oceny, czy nie występują w niej zmiany takie jak włóknienie czy wysięk.

Do takich objawów zaliczamy:

  • duszność,
  • kaszel,
  • ból w klatce piersiowej, 

U pacjentów z objawami z układu sercowo-naczyniowego - pacjenci zgłaszają często np. kołatania serca - należy wykonać badanie elektrokardiograficzne (EKG). U niektórych pacjentów konieczne będzie wykonanie dodatkowych badań, takich, jak ECHO serca.

W razie wystąpienia poważnych powikłań, takich jak zatorowość płucna, należy postępować według ogólnych zaleceń.

U chorych przewlekle stan kliniczny i kontrola choroby mogą ulec pogorszeniu. Szczególnie narażeni są chorujący na:

  • cukrzycę,
  • nadciśnienie,
  • choroby układu sercowo-naczyniowego,

 W ich przypadku może być więc konieczna optymalizacja leczenia dotychczasowych stanów chorobowych.

Zaburzenia węchu i smaku po COVID mogą stanowić duży problem w zachowaniu jakości życia pacjentów. Badania wykazują, że pacjenci mogą odnosić korzyści z tzw. treningu węchowego. Polega na wykorzystaniu zjawiska neuroplastyczności, używane są do tego olejki eteryczne z:

  • cytryny,
  • goździków,
  • eukaliptusa,
  • róży.

Bibliografia

  • Koc HC, Xiao J, Liu W, Li Y, Chen G. Long COVID and its Management.Int J Biol Sci. 2022;18(12):4768-4780. Published 2022 Jul 11. doi:10.7150/ijbs.75056
  • V. Raveendran, Rajeev Jayadevan, S. Sashidharan, Long COVID: An overview, Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, Volume 15, Issue 3, 2021, Pages 869-875, ISSN 1871-4021, https://doi.org/10.1016/j.dsx.2021.04.007.
  • Vandersteen C, Payne M, Dumas LÉ, et al. Olfactory Training in Post-COVID-19 Persistent Olfactory Disorders: Value Normalization for Threshold but Not Identification.J Clin Med. 2022;11(12):3275. Published 2022 Jun 8. doi:10.3390/jcm11123275
  • Yong, S. J. (2021). Long COVID or post-COVID-19 syndrome: putative pathophysiology, risk factors, and treatments. Infectious Diseases, 53(10), 737–754. https://doi.org/10.1080/23744235.2021.1924397/SUPPL_FILE/INFD_A_1924397_SM4019.DOCX
  • COVID-19: Evaluation and management of adults with persistent symptoms following acute illness (“Long COVID”) - UpToDate. (n.d.). Retrieved November 24, 2022, from https://www.uptodate.com/contents/covid-19-evaluation-and-management-of-adults-with-persistent-symptoms-following-acute-illness-long-covid?search=long covid&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1#H1977493405
Udostępnij:

Autor Magdalena Bernisz Zobacz profil
Studentka V roku kierunku lekarskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Do jej zainteresowań należą patomorfologia, toksykologia oraz choroby wewnętrzne - w szczególności gastroenterologia oraz hematologia. Interesuje się także dermatologią, zwłaszcza chłoniakami i innymi rozrostami nowotworowymi skóry. Prywatnie trenuje triathlon, a w wolnym czasie zajmuje się tworzeniem ilustracji oraz portretów cyfrowych.
Farmaceuta
Potrzebujesz darmowej porady? Zapytaj farmaceutę
Następna porada
Endometrioza. Jakie są przyczyny i objawy endometriozy? Jak ją leczyć? Sprawdź! Czytaj więcej