Planujesz egzotyczną wycieczkę? Sprwadź czy grozi Ci denga! Czym jest gorączka denga? Jakie są jej objawy? W jaki sposób dochodzi do zakażenia dengą? Czy jest dostępne skuteczne leczenie i szczepienia ochronne? W jakiech obszarach występuje? Sprawdź co należy wiedzieć o dendze!
Gorączka denga to choroba należąca do wirusowych gorączek krwotocznych (ang. viral haemorrhagic fevers, VHFs), które stanowią poważny problem epidemiczny w wielu regionach świata.
Gorączka denga jest wywołana przez wirusa dengi (DENV), który klasyfikowany jest do rodzaju Flavivirus (rodzina Flaviviridae).
Flawiwirus wywołujący dengę występuje w 4 serotypach (DENV 1-4), jednak gorączka krwotoczna może być powodowana przez serotyp 3 (DENV-3) oraz serotyp 4 (DENV-4).
Niestety zakażenie jednym typem wirusa nie zapewnia ochrony przeciwko pozostałym serotypom, co stwarza ryzyko wielokrotnego zachorowania na dengę w ciągu życia.
Każdego roku zakażenie wirusem dengi jest obserwowane nawet u 400 milionów pacjentów na całym świecie, przy czym około 25000 z nich umiera z powodu ciężkiego przebiegu choroby.
Określono, że problem występowania gorączki denga dotyczy nawet 100 państw, jednak główne miejsca endemicznego występowania choroby obejmują:
Ze względu na możliwość łatwego podróżowania wirus dengi jest sporadycznie diagnozowany u pacjentów z całego świata.
W Europie po raz pierwszy został odnotowany w 2010 roku na terenie Francji i Chorwacji.
W Polsce według oficjalnego raportu opracowanego przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru:
Sytuacja dotycząca występowania przypadków zakażenia wirusem dengi jest stale monitorowana przez Światową Organizację Zdrowia (ang. World Health Organization, WHO).
Rezerwuarem wirusa dengi w przyrodzie jest przede wszystkim człowiek, ale możliwe jest także występowanie patogenu u małp. Należy jednak podkreślić, że nie ma możliwości bezpośredniego przeniesienia wirusa między ludźmi (wyjątek stanowi transfuzja krwi oraz przeszczep narządów od osoby zakażonej).
W procesie zakażenia konieczny jest udział wektora, który dla wirusa dengi stanowią komary z rodzaju Aedes, szczególnie gatunki Aedes aegypti oraz Aedes albopictus (komar tygrysi).
Do zakażenia wirusem dengi dochodzi w wyniku ukąszenia przez zainfekowanego komara.
Okres wylęgania choroby wynosi zwykle od 3 do 14 dni (średnio od 4 do 7 dni).
W większości przypadków zakażenie wirusem dengi ma bezobjawowy przebieg (80% zakażonych), a u części pacjentów obserwowane są jedynie łagodne objawy (od 10 do 15% pacjentów).
Niestety u części pacjentów może wystąpić ciężka postać choroby, która stanowi poważne zagrożenie życia.
U pacjentów zakażonych wirusem dengi obserwowane są liczne nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych, do których należą:
Denga może występować w trzech postaciach klinicznych jako:
1. Ostry stan gorączkowy:
Charakterystyczne objawy obejmują między innymi:
2. Gorączka denga:
W pierwszym etapie choroby występuje między innymi:
Po remisji objawów pierwszego etapu, następuje drugi okres choroby, w którym pojawia się:
3. Gorączka krwotoczna denga (często współistniejąca z zespołem wstrząsowym):
W początkowej fazie choroby pojawiają się nudności i wymioty, a następnie obserwowane są:
W drugiej fazie choroby (około 4-5 dnia) dochodzi do wystąpienia objawów wstrząsu, a u pacjentów obserwowane są krwawienia do jam ciała i utrata przytomności.
Niestety w przypadku ciężkiej postaci dengi , do zgonu może dojść nawet po 4 do 6 godzin po zaobserwowaniu objawów wstrząsu.
Prawidłowe rozpoznanie choroby zwykle nie stanowi problemu na terenach endemicznego występowania wirusa dengi.
Diagnostyka polega przede wszystkim na:
Niestety dotychczas nie opracowano skutecznego leku przeciwko wirusowi dengi.
Leczenie ma zatem charakter objawowy. Konieczne jest odpowiednie nawadnianie, podawanie środków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych oraz stałe monitorowanie stanu zdrowia pacjenta.
Dotychczas dostępna szczepionka była dedykowana jedynie osobom z udokumentowanym wcześniejszym zakażeniem wirusem dengi (w grupie wiekowej od 9 do 45 lat) .
Obecnie Europejska Agencja Leków (ang. European Medicines Agency, EMA) pozytywnie oceniła nowy czterowalentny preparat, który może być podawany pacjentom od 4 życia, nawet bez wcześniejszego przechorowania dengi.
Zarejestrowany preparat to tzw. “szczepionka żywa”, która zawiera atenuowane osłabione wirusy dengi (wszystkie cztery serotypy).
Nowo zarejestrowana szczepionka chroni przed ciężką postacią choroby, a bezpieczeństwo jej stosowania potwierdziły liczne badania kliniczne. Preparat nie jest jeszcze dostępny w naszym kraju, choć w sieci internetowej dostępna jest już charakterystyka produktu leczniczego w języku polskim.
Przed zachorowaniem na dengę może chronić nie tylko szczepionka, ale też odpowiednie działania profilaktyczne, które są oparte na ochronie przeciwkomarowej. Dużą skuteczność zapewnia przede wszystkim stosowanie repelentów oraz montowanie moskitier. Należy unikać miejsc lęgowych komarów, a także wybierać odpowiednią odzież, chroniącą przed ukąszeniami komarów.
RAMKA
